برای مشاهده مشخصات هر استان بر روی ناحیه مربوط به آن در نقشه کلیک کنید

معرفی وبلاگ
تـنـیـده یـاد تـو در تــار و پــودم مـیـهـن ای مـیـهــن/ بـود لـبـریـز از عـشـقـت وجـودم میهن ای میهن/... *ضمن تشکر از بازدید شما کاربر گرامی، امید است توانسته باشیم ذره ای از زیباییهای تمام نشدنی میهن عزیزمان ایران را در این وبلاگ نشان دهیم. راهنمایی های شما بزرگواران، چراغ هدایتگر ما خواهد بود.*
صفحه ها
دسته بندی موضوعی
آرشیو
لینک دوستان
سایت های منبع و مرتبط
لوگوها











كد لوگوي میهن ما

ابزارها و برنامه ها






Google

در وبلاگ میهن ما
در كل اينترنت

تماس با ما

آمار وبلاگ
تعداد بازدید : 12362667
تعداد نوشته ها : 714
تعداد نظرات : 19

PageRank Checking Icon

آذربایجان شرقی
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
آذربایجان غربی
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
اردبیل
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
اصفهان
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
ایلام
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
بوشهر
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
تهران
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
چهارمحال و بختیاری
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
خراسان جنوبی
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
خراسان رضوی
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
خراسان شمالی
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
خوزستان
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
زنجان
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
سمنان
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
سیستان و بلوچستان
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
فارس
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
قزوین
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
قم
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
کردستان
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
کرمان
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
کرمانشاه
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
کهکیلویه و بویراحمد
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
گلستان
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
گیلان
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
لرستان
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
مازندران
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
مرکزی
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
هرمزگان
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
همدان
پخش زنده از وبلاگ میهن ما
یزد
پخش زنده از وبلاگ میهن ما

ابزار هدایت به بالای صفحه

اسلایدر


مترجم سایت


قنات اهرستان ( نهر شاه جوي)
در سي كيلومتري جنوب غربي شهر يزد، در دره اي به عرض تقريبي يك و نيم كيلومتر، شش رشته قنات به نام هاي «وقف آباد»، «رييس الديني»، «ميرزايي»، «روشن آباد»، «نهرخيلي» و «خواجه غياث» حفر شده كه عمق مادر چاه آن ها بين 28 تا 68 متر متفاوت است. آب اين قنات‌ها به شهرستان يزد و آبادي‌هاي«اهرستان»، «خيرآباد» و «عيش‌آباد» مي‌رسد. آب اين قنات‌ها، در نزديكي روستاي «اسلاميه» به هم پيوسته و در يك كانال مشترك زيرزميني به نام «شاه‌جوي» به سمت شهرستان«تفت» هدايت شده و پس از عبور از تفت به سمت شهرستان يزد جريان مي‌يابد و در باغ «خان» وارد يك مقسم مي شود. در گذشته اين قنات در مسير خود هفده آسياب آبي را مي‌چرخاند. قنات «وقف‌آباد» حدود هفتصد سال پيش توسط «سيدركن الدين» يكي از علماي مشهور زمان، حفر شد. اين شش قنات همچنان فعالند.

 قنات دولت‌آباد

اين قنات مانند باغ «دولت‌آباد»، از يادگارهاي «محمدتقي‌خان يزدي» است و در قرن يازدهم هـ .ق حفر شد. قنات دولت‌آباد مشتمل بر نُه رشته و به طول هفتاد كيلومتر بود. در حال حاضر، چهار رشتة آن خشكيده و پنج رشتة آن، به نام‌هاي «باقرخان»، «تقي‌آباد»، «بغدادآباد»، «مهدي‌آباد» و «دولت‌آباد» داير است. سرچشمة اين قنات‌ها در جوار چشمة «غربالبيز» شهرستان مهريز است. شاخه باقرخان از چهل و پنج كيلومتري جنوب يزد در محله «مذوار» مهريز شروع مي‌شود و عمق مادر چاه آن سي متر است و در سنگ‌هاي جوش متراكم حفر شده‌است.

 قنات غياث آباد پشتكوه

مظهر اين قنات در يك طرف كوه، و مزارع و باغات در سمت ديگر كوه قرار دارند و يك تونل زيرزميني به طول سيصد و پنجاه تا چهارصد متر آب را به اين سوي كوه مي‌رساند. عمر قنات طبق سنگ نوشتة دهانة آن هزار سال و همچنان فعال است. از ويژگي‌هاي ديگر اين قنات نداشتن هيچ گونه ميله چاه در طول تونل است. بدين ترتيب انتقال سنگ‌ها و صخره‌ها در طول تونل چهار صد متري، آن هم در هزار سال پيش، كار دشواري بوده و حفر آن، بايد در زماني طولاني صورت گرفته باشد. اين قنات تا پنج سال پيش يك آسياب آبي را مي‌چرخاند.

 قنات زارچ

سرچشمه اين قنات در كوه‌هاي مهريز است. اين قنات پس از گذشتن از شهرستان يزد و مشروب كردن آن، وارد شهر زارچ مي شود. اين قنات يكي از قديمي‌ترين قنات‌هاي استان يزد است.

Share

چشمه غربال بيز : از چشمه‌هاي باستاني منطقه است و آثار تاريخي متعدد مانند سفال، مفرغ، مجسمه و … در اطراف آن به دست آمده‌است. اين چشمه از دامن كوه “مذوار” مي‌جوشد و در كتاب‌هاي تاريخي يزد از آن ياد شده‌است. اين چشمه زيبا و تماشايي به ويژه در فصل بهار مشتاقان بسياري را به ديدار خود مي كشاند و يكي از تفريحگاه‌هاي مردم يزد است. 

چشمه تامهر : در فاصله 6 كيلومتري شهر تفت و در كنار راه آسفالته يزد- شيراز واقع شده كه ارزش و اهميت گردشگري خاصي براي گردشگران داخلي دارد. اين چشمه غالباً از اوايل بهار تا اواخر تابستان داراي آب نسبتاً خوبي مي باشد و با شروع فصل پاييز آب دهي آن كم مي شود. در بعضي از سال ها خشك مي شود نام اين چشمه را به همين دليل تامهر ناميده اند.

 

چشمه پيروزه (فيروز) : در حاشيه كوههاي بافق با دره هاي سرسبز و ييلاق سومين چشمه طبيعي استان يزد مي باشد كه از نظر گردشگري و جذب توريست نقش عمده اي دارد.

چشمه هاي جوشان توران پشت : بي شك يكي از زيباترين چشمه هاي جوشان در سطح كشور در اين منطقه وجود دارد. اين چشمه به صورت آبگرم در زمين در حال جوشيدن مي باشد و چون خيلي آرام اين جوشيدن همراه با املاح گچي و آهكي صورت مي گيرد به مرور زمان در محل جوشش آب تپه اي از املاح به صورت ورقه ورقه (به شكل پياز) و لايه اي به وجود مي آيد و زماني كه ضخامت اين لايه هاي رسوبي زياد باشد چشمه ديگر قادر به جوشيدن نيست و در نزديكي محل قبلي و از كف دوباره آب شروع به جوشيدن مي كند. اين منطقه با چشمه هاي جوشان مي تواند سالانه پذيراي تعداد بسيار زيادي از طالبان دانشجويان زمين شناسي و دوست داران چشمه هاي آب گرم باشد.

چشمه آب معدني و آب گرم چاه گله : در منطقه حفاظت شده كالمند و در 15 كيلومتري رباط زين الدين مي باشد و در كوه چاه گله در ارتفاع دو هزار متري از سطح دريا مي جوشد و موقعيت بسيار خوبي از نظر تفريحي و آب درماني دارد.

 چشمه يا آب هو هو : مهمترين چشمه كوههاي كلات منشاد است كه داراي مناظر بسيار  ديدني و جذاب بوده و از تونلي در دل كوه جاري مي شود و به نام آب هو هو معروف است. در فصول كم آب سال تا عمقي حدود 20 متر در آن مي توان پيش رفت و احتمال وجود مسيرها و تونل هاي بسياري در داخل آن مي رود ولي نفوذ در آن در حال حاضر بدون امكانات امكانپذير نمي باشد.

Share
  نوروز   

 

تدارك رسيدن نوروز از اوايل اسفند ماه با خانه تكاني آغاز مي شود. تميز كردن خانه و شستن تمام وسايل از اعتقادات مردم اين سرزمين و نشان از تغييري اساسي در زندگي است. چيدن سفره هفت سين يكي ديگر از اركان اصلي اين جشن است. در اين سفره، نمادهاي سبزي، آب و همچنين نمادهاي مذهبي ديده مي شود. هنگام تحويل سال، افراد خانواده دور سفره هفت سين مي‌نشينند و بزرگ خانواده دعاي تحويل سال را مي‌خواند. غذاي سنتي اين روز، سبزي پلو با گوشت است. بعد از تحويل سال، كوچك‌ترها به ديدن بزرگ‌ترها مي روند و با تبريك سال نو، از آن‌ها عيدي مي‌گيرند. در اين ديد و بازديدها، با شيريني و شكلات از ميهمانان پذيرايي مي‌كنند. ديد و بازديدهاي عيد تا روز سيزدهم فروردين به طول مي‌انجامد.

  سيزده به در  

 

مردم استان يزد در روز سيزدهم فروردين به سوي باغ ها، مراتع و سبزه زارها مي روند و به پخت و پز غذا و شادي و تفريح مي پردازند. دخترها در اين روز سبزه گره مي زنند و در دل آرزوي ازدواج مي كنند. روز سيزده بدر براي عروس ها و دختران طلبيده (شيريني خورده) نيز روز بسيار خوشي است؛ زيرا، در اين روز مادرشوهر، خواهران شوهر و ساير اقوام داماد با عربونه و دايره زنگي به خانة عروس رفته و او را براي گردش و در كردن نحسي روز سيزده، به باغ و سبزه زار مي برند.

  مراسم عروسي  

مراسم ازدواج و جشن عروسي در شهرها و روستاهاي مختلف استان يزد با اندكي تفاوت به يكديگر شبيه‌اند. نخست خواهر و مادر پسر براي ديدن دختر به خانه آن‌ها مي روند؛ اگر دختر را پسنديدند، هفته بعد با يك حلقه انگشتر، يك جفت كفش و يك جعبه شيريني دوباره به خانه آن‌ها رفته و دختر را خواستگاري مي‌كنند. چند روز پس از خواستگاري، اقوام داماد همراه با روحاني (عاقد) به خانة عروس رفته و عروس را بر سر سفره مي‌نشانند. در سفرة عقد، بادام، گردو، فندق، فلفل سياه، زنجبيل، دارچين، نقل، نبات، عسل، روغن، نان، پنير و سبزي خوردن، ماست و ميوه مي‌گذارند.

Share
  مرگ و عزا

 

پس از به خاك سپردن متوفي و خواندن نماز، به خانة صاحب عزا مي‌روند و آش يا شله مي‌خورند. اين آش كه زردرنگ است و از ماش، برنج و روغن تهيه مي‌شود، آش «پشت تابوت» نام دارد.
روز سوم در مسجد پرسه مي‌گذارند و براي شادي روح متوفي قرآن مي‌خوانند و از ميهمانان با قهوه پذيرايي مي‌كنند. بعد از ظهر به مزار رفته و فاتحه مي‌خوانند.
روز هفتم به گورستان رفته و سر خاك كندر و نبات دود كرده و روضه مي‌خوانند. سپس به خانه صاحب عزا برگشته و در اتاق متوفي، شمع روشن كرده، پارچة سياهي پهن و روضه‌خواني مي‌كنند.
روز چهلم نيز از صبح زود شروع به پختن «سوروك» ـ كه نوعي نان روغني زردرنگ است و از آرد و روغن ارده تهيه مي‌شود ـ مي‌كنند. اين نان را بر سر مزار مي‌برند، با نقل و شيريني به مردم مي‌دهند و روضه‌خواني مي‌كنند. هر شب جمعه نيز سر خاك رفته و به روضه‌خواني و خيرات مي‌پردازند.

  نخل و نخل گرداني

 

يكي از آيين ها و مراسم ويژة ماه محرم كه در تمام نقاط يزد برگزار مي‌شود، آيين نخل بندي و نخل گرداني است. نخل از جنس چوب است و آن را به شكل  برگ درخت و يا  سرو مي‌سازند. معمولا وزن نخل زياد است و جا به جا كردن آن نياز به كمك ده ها نفر دارد. نخل را به عنوان تابوت «سيدالشهداء» يا نمادي از تابوت شهداي كربلا مي‌شناسند و ريشه سنتي كهن دارد. مردم يزد در گويش محاوره‌اي به آن «نقل» مي‌گويند و معتقدند كه «نخل» يا «نقل» نشاني از قامت برافراشته شهدا است.

مراسم نخل‌بندي و نخل‌گرداني در يزد بدين صورت است كه چند روز پيش از شروع ماه محرم، «باباهاي» (خادمان) ميدان شروع به تزيين و آذين بستن نخل مي‌كنند. آذين‌بندي نخل حداقل يك هفته طول مي‌كشد. در طول اين مدت، باباهاي ميدان، زيورآلات و وسايل مربوط به تزيين نخل را ـ كه قدمت آن‌ها به دورة صفويه مي‌رسد ـ از انبار بيرون آورده و تمام روز را با پاهاي برهنه به اين امر مي‌پردازند. بستن نخل نياز به مهارت و سليقه خاص دارد و خادمان ميدان، شيوه‌هاي آن را از پدر و اجداد خود آموخته‌اند. آن‌ها ابتدا بدنة نخل را با پارچة سياه مي‌پوشانند، آنگاه روي پارچه سياه را شمشيربندان مي‌كنند. براي اين كار، صدها شمشير، قمه و خنجر برهنه ـ بعضي از آن‌ها جنس بسيار عالي دارد و نام سازندة آن‌ها بر روي آن‌ها نقر شده ـ را در دو رديف بر دو بدنة نخل مي‌بندند. به طوري كه هر دو طرف نخل، شمشيربندان مي‌شود و هيچ جاي خالي در آن باقي نمي‌ماند.
سپس تزيينات ديگري از قبيل آيينه‌هاي بزرگ قاب‌دار، منگله‌ها و دستمال‌هاي ابريشمي رنگي و زري را در دو سوي نخل مي‌بندند و بر تارك آن جقه‌هاي فلزي از جنس فولاد و برنج و هم رنگ آن‌ها پرهاي طاووس يا ميوة انار مي‌گذارند و نخل را مانند يك حجله، زيبا و خوش بو مي‌كنند. در داخل آن نيز زنگ‌هاي بزرگي را با طناب مي‌آويزند و بچه ها هنگام حركت، آن‌ها را به صدا در مي‌آورند.
در روز بلند كردن نخل، ده ها تن از مردان محله، زير پايه‌هاي نخل رفته و آن را با عظمت تمام به حركت در مي‌آورند و چون جنازه‌اي با شكوه آن را از ميان موج جمعيت عبور مي‌دهند. نخل‌گردانان نخل را تا مسيري مي‌برند و يا آن را چند بار دور حسينيه محل مي‌چرخانند.
در اطراف يزد رسم بر اين است كه درختان را وقف مي‌كنند تا پس از كهنسال شدن، ساقه‌هاي آن‌ها را ببرند و نخل را با آن مرمت كنند . نخل‌سازي صنعت ظريفي است كه همگان از عهدة آن بر نمي‌آيند. استادان اين رشته، شيوه‌هاي ساخت آن را به ديگران مي‌آموزند. به دليل اهميت نخل و نخل‌گرداني در يزد، هم اكنون خانواده‌هايي در اين شهر وجود دارند كه شهرت آن‌ها «نخل بند» و «نخل ساز» است.

  دسته سقا

 

در مراسم عزاداري امام حسين (ع)، گروهي از نوجوانان لباس سياه مي‌پوشند و لنگ قرمزي دور كمر خود مي‌بندند. آن‌ها مشك روي دوش گذاشته و بازوبندي از قرآن مجيد را كه با پولك‌هاي رنگارنگ و برگ‌هاي فلزي نقره‌اي رنگ تزيين شده، بر كتف خود مي‌بندند و در صفي منظم با ذاكر و سردسته خود همخواني مي‌كنند. اگر فصل گرما باشد، يكي دو نفر هم در پشت صف با مشك پر از آب و يا شربت گلاب، به اهل مجلس و عزاداران آب مي‌دهند. آن‌ها آب را در جام ابوالفضل (ع) ريخته و به مردم تعارف مي‌كنند. دسته سقا يك علم چهار گوش دو پايه و يا يك علم سه گوش با تمثال حضرت ابوالفضل(ع) را با خود حمل مي‌كنند.

  كتل بستن

 

در يزد به اسب زين كرده‌اي كه به طرز خاص آراسته شده و پيشاپيش دسته عزاداري حركت مي‌كند،«كتل» مي‌گويند. گاهي به گردن اين اسب چند شال ترمه يا ابريشمي به رنگ‌هاي سبز و سرخ آويزان كرده و سر و صورت حيوان را با چند قطعه آيينه كوچك، نگين، قرآن و ... آذين مي‌نمايند و گاه بنا بر سليقه شخصي و به تعبيري ديگر، پارچة سفيد خون‌آلودي را بر پشت حيوان مي‌كشند و چند قطعه چوب رنگ شده قرمز به نشانة تير و پيكان در پارچه فرو مي‌كنند. همچنين كبوتر خوني زنده‌اي را نيز بر پشت اسب مي‌گذارند.
افسار اين اسب يا كتل همواره در دست محافظ آن است و جلو دستة سينه زني حركت مي‌كند و محافظ آن مرتب سر و صورت حيوان را نوازش مي‌كند. اين حركت نمادين را «اسب و كتل» مي‌نامند.

 

Share
  جشن نوروز

 

زرتشتيان در شب قبل از نوروز، زماني كه تاريكي آخرين شب سال رنگ مي‌بازد، بر بام خانه‌هاي خود آتش مي‌افروزند و فرداي آن روز با گستردن سفره هفت سين و چيدن خوراكي‌هايي كه از قبل آماده كرده‌اند، جشن نوروز را آغاز مي‌كنند. يكي از اين خوردني‌ها، پالوده مرواريد است كه از اوايل زمستان براي تهيه گندم و نشاستة آن دست به كار مي‌شوند. ششه (sese ) يا سبزه از ضروري‌ترين لوزام سفره هفت‌سين است. از پنجة كوچك (20 تا 24 اسفند) زنان با همكاري هم، به تهيه خوراكي‌هاي سنتي مانند نان شير، كماج شيرين، نان پيه پياز، حلواي سن، حلواي شكر مي‌پردازند. همچنين آش هفت دونار يا ججه(gega)  را از هفت نوع غلات و حبوبات تهيه مي‌كنند  و در مراسم مذهبي خاصي مصرف مي‌كنند.

  جشن مهرگان

 

مي گويند جشن مهرگان به مناسبت پيروزي ايرانيان بر «ضحاك» ستمگر به رهبري«كاوه آهنگر» بر پا شد. ايرانيان به شكرانه اين پيروزي كه در روز «مهر» (دهم)  از ماه مهر روي داد، جشني بزرگ بر پا كردند. اين جشن شش روز به طول مي‌انجامد. در برخي از روستاها جشن مهرگان  با ساز و شادماني نيز همراه است و در روز پنجم جشن، گروهي از جوانان در محل آدريان يا سرچشمه قنات جمع شده و به شادماني مي‌پردازند.

  جشن سده

 

جشن سده همان جشن پيدايش آتش است كه از عهد باستان تاكنون رواج داشته است. چون اين جشن را در صدمين روز زمستان برگزار مي‌كنند، آن را جشن « سده» مي‌نامند. ايرانيان باستان، سال را به دو فصل تابستان بزرگِ هفت ماهه و زمستان بزرگِ پنج ماهه تقسيم مي‌كردند. چون از روز اول آبان كه زمستان بزرگ آغاز مي‌شود تا دهم بهمن كه روز برگزاري اين جشن است صد روز مي‌گذرد، اين جشن را سده ناميده‌اند.

 

  جشن گاهان بار

 

در آيين زرتشت اعتقاد بر اين است كه «اهورامزدا» جهان مادي را در شش مرتبه آفريد و آن را «شش گاهان بار» مي‌گويند و با زمزمه سرودي آن را جشن مي‌گيرند و خدا را ستايش مي‌كنند. مراسم هر«گاهان بار» به مدت پنج روز ادامه مي‌يابد. گاهان بارها را جشن‌هاي فصلي نيز مي‌نامند، زيرا به طبيعت و كشاورزي مربوط است و نشان‌دهنده شش مرحله آفرينش آسمان، آب، زمين، گياهان، جانوران و انسان است. جشن‌هاي گاهان بار جزء جشن‌هاي مذهبي زرتشتيان محسوب مي‌شود. در بامداد روز اول هر گاهان بار، در آدريان يا آتش ورهرام هر شهر، موبدان و مردم گرد هم مي‌آيند و سرودهاي اوستا را مي‌خوانند. پس از آن، « لرك» ـ مخلوطي از هفت ميوه خشك ـ پخش مي‌كنند. «لرك» را روي چادري پهن و آن را با دانة انار و چند شاخه درخت مورد تزيين مي‌كنند.
گاهان‌بارها عبارتند از:  

  • گاهان‌بار يو زرم:  از دهم تا چهاردهم ارديبهشت ماه، آفرينش آسمان
  • گاهان‌بار ميديو شهم گاه (Maedio Shahem):  از هشتم تا دوازدهم تيرماه، آفرينش آب
  • گاها ن بار پيته شهم گاه (Paete Shahem): از بيست و يكم تا بيست و پنجم شهريورماه، آفرينش زمين
  • گاهان‌بار اياثرم گاه  (Yathrwm):  از بيستم تا بيست و پنجم مهرماه، آفرينش گياهان
  • گاهان‌بار ميدياريم گاه (Maeiarem): از دهم تا چهاردهم دي ماه، آفرينش جانوران
  • گاهان‌بار همس پت ميديم گاه (Hamas Path Maedem): از بيستم تا بيست و چهارم اسفندماه، آفرينش انسان
   جشن هيرومبا

 

هيرومبا جشني است شبيه آتش افروزي جشن سده كه هر سال در روستاي «شريف‌آباد» اردكان برگزار مي‌شود. تاريخ برگزاري اين جشن با گاه‌شماري بدون كبيسه، هفته آخر ماه فروردين است.
زرتشتيان شريف‌آباد براي تهيه هيزم آتش هيرومبا به نيايشگاه «پيرهريشت» مي‌روند. آن‌ها زماني حركت مي‌كنند كه پيش از غروب آفتاب به پيرهريشت برسند. آن‌ها اسباب و اثاثيه خود را با وانت يا الاغ مي‌برند و شب در همان جا اقامت مي‌كنند. سپيده دم روز بعد، مردان و جوانان پس از نيايش به صحرا مي‌روند و بوته هاي خار را براي آتش هيرومبا جمع‌آوري مي‌كنند. بانواني كه در پيرهريشت مانده‌اند، ناشتايي تهيه كرده و آن را به صحرا مي‌فرستند. پس از آنكه هيزم آماده شد، مردان به پيرهريشت برمي‌گردند و مراسم چوب زني انجام مي‌شود. مراسم چوب زني اين گونه برگزار مي‌شود: كساني را كه براي اولين بار در مراسم جمع‌آوري هيزم شركت كرده‌اند يا در آن سال صاحب فرزند شده‌اند، بر سر دست بلند مي‌كنند و با شادي و سرور به او چوب مي‌زنند. بستگان اين شخص بايد كله قندي تقديم كنند تا او رها شود. با اين كله قند شربت درست مي‌كنند و آن را مي‌نوشند. به هنگام عصر، هيزم ها را با وانت يا الاغ به شريف‌آباد مي‌برند و در ميدان كنار آدريان انباشته مي‌سازند. سپس آتش مي‌افروزند و مراسم مذهبي را گرداگرد آتش برگزار مي‌كنند.
بامداد روز بعد، زنان شريف‌آبادي به محل آتش هيرومبا مي‌آيند. خاكسترها را كنار مي‌زنند. گلوله هاي سرخ آتش را در آتشدان گذاشته، به خانه خود مي‌برند. در خانه با چوب سندل، كندر دود كرده و آن را دور خانه مي‌چرخانند، آنگاه خارج مي‌شوند و به سوي آدريان شريف‌آباد باز مي‌گردند و آتش را به آتش‌بند (مسئول نگهباني از آتش) مي‌سپارند. جشن هيرومبا در گذشته در روستاي «مزرعه كلانتر» نيز برگزار مي‌شد.

 

  مراسم سدره پوشي هنگامي كه دختر يا پسر به سن سدره‌پوشي مي‌رسد (سن تكليف، هفت تا ده سالگي ) مراسم جشني از طرف والدين او بر پا مي‌شود. در اين مراسم كه اكثر افراد فاميل در آن حضور دارند، سفره رنگيني پهن مي‌كنند و آن را با انواع نقل و شيريني، خشكبار و يك مجمر آتش مي‌آرايند. سپس دختر يا پسر كه قبلاً حمام كرده، سدره مي‌پوشد و بر سر سفره حاضر مي‌شود. در اين موقع، موبد در حين خواندن دعاي «اورمزد» بند بلند و باريكي را كه به «گشتي» معروف است، به پشت كمر سدره پوش مي‌بندد و در پايان مراسم نقل و شيريني تعارف مي‌كنند.
Share

مردم شهر يزد به دليل موقعيت اين شهر و اطلاق نام “دارالعباده” به آن، كمتر به موسيقي توجه نشان داده‌اند. بيشتر كساني كه صداي خوب و خوش دارند، هنر خود را از طريق مجالس عمومي روضه‌خواني و مداحي عرضه مي‌كنند. از طرفي، چون فضاي جغرافيايي اين شهر در مقايسه با موقعيت‌هاي جغرافيايي همجوار، از طراوت و نشاط چنداني برخوردار نبوده، مردم آن كار و تلاش را بر تفريحات ديگر ترجيح داده‌اند. تنها سازي كه در يزد به عنوان ساز بومي و محلي نواخته مي‌شود «عربانه» است. عربانه همان دايره است كه يزدي ها در مجالس شادماني و عروسي مي‌نوازند و سايرين با كف زدن و گاهاً با خواندن ترانه‌هاي محلي و رقص اين ساز را همراهي مي‌كنند.

Share

پوشاكي كه زنان زرتشتي از آن استفاده مي‌كنند عبارتند از: 

 

كلاهك:

كلاهك زنان زرتشتي از پارچه‌هاي الوان و زري تهيه مي‌شود و از لحاظ تركيب و تزيينات شبيه كلاه‌هاي زنان  بندري است.

سدره:

پيراهني است گشاد با آستين كوتاه و بدون يقه كه از پارچه سفيد دوخته شده و زرتشتيان آن را زير لباس‌هاي ديگر مي‌پوشند. جلو سدره از گريبان تا سينه چاك دارد و در زير چاك كيسه كوچكي به نام «كيسه كرفه» ـ به معني ثواب و كار نيك ـ قرار دارد. واژه‌هايي كه در اوستا براي سدره آمده، «هومنو» و «ستره» است ـ به معني لباس نيك‌انديشي. سدره جامه ستايش و بندگي اهورامزدا و به منزله زره و جوشني است كه پوشنده را از شر تمايلات نفساني و صفات نادرست حفظ مي‌كند.

پيراهن مولي:

پيراهني يقه گرد با آستين‌هاي راسته و سر آستين حاشيه‌دار است كه معمولاً در پشت و جلو چاكي كوتاه دارد. دامن اين پيراهن فراخ است و معمولاً پايين و دور تا دور آن را حاشيه مي‌دهند. اين پيراهن از زير سينه تا پايين با تكه‌هاي مختلف تركيب مي‌شود.

روسري:

پارچه‌اي رنگين با نقش و نگار و به طول سه متر و نيم و عرض يك متر است. آن را روي كلاهك مي‌گذارند و براي ثابت ماندن بر سر، روي آن را با دستمال كلاغي مي‌بندند.

شلوار:

پاچه‌هاي شلوار را از تكه‌هاي باريك پارچه‌هاي الوان و نقش و نگاردار مي‌دوزند و بدين ترتيب جلوه خاصي به شلوار مي‌دهند. دمپاي شلوار را نيز به وسيله بند به دور ساق و مچ پا جمع مي‌كنند و كمر آن ليفي است.

 

 

پوشاك مردان

جليقه : نيم تنه اي از كرباس و در اين اواخر از پارچه هاي «شعربافي» بود كه گاه از آن به عنوان تك پوش استفاده مي شود .

تنبون : تنبون كه جنس پارچه آن از كرباس و به رنگ سرمه اي و يا سياه بود و به عنوان شلوار مورد استفاده قرار مي گيرد در اين اواخر از پارچه هايي به نام «جيم» و مخلوطي دوخته مي شود .

آرخُلُق : شبيه جليقه است با اين تفاوت كه سراسر آن لايي پنبه دارد و لباسي گرم محسوب مي شود .

قبا : پوششي بلند و گاه تا پشت پا است كه از كرباس يا پارچه هايي به نام «مخلوطي» مي دوزند و روي «پرن» و «جليقه» يا جريقه مي پوشند .

شال : پارچه اي به طول نزديك به دو متر و عرض حدود 25 سانيتمتر ، ازجنس كرباس و به رنگ آبي يا سياه بود . امروزه جنس آن از پارچه تترون است .

نمد : بالاپوشي از پشم خالص است كه نمدمالان مي مالند و بيشتر پوشاك زمستاني چوپانان محسوب مي گردد .

چوقه : شبيه نمد بي آستين و از پشم گوسفند بافته مي شود و مانند يك كت بلند بر روي لباس مي پوشند .

آبدست : پالتويي از پارچه فاستوني يا ماهوت است كه روي لباس مي پوشند و به آن پالتو نيز مي گويند و همانند چوقه، لباس زمستاني محسوب مي گردد .

كلاه : يا عرقچين كه نوع نخي آن زنان خانه دار مي چيدند و كلاه « رسوني » نام داشت . 

 

 پاپوش ها

ساغري : نوعي كفش چرمي نوك تيز ويژه زنان است .

گالش : كفش راحتي از جنس لاستيك كه در سالهاي اخير معمول شد .

گيوه : تا چند دهه قبل رايج ترين پاپوش مردم اعم از زن و مردم ، گيوه و يا در اصطلاح محلي « كُوش » بود .
پاپوشي سبك و راحت كه براي زنان از رويه اي ظريف تر ساخته مي شود . گيوه مردانه را معمولاً كمر مي كردند ، يعني دور تا دور آن را نواري از چرم گاو يا شتر مي دوختند كه در صحرا و بيابان خار به پايشان نرود ولي امروزه همه از كفش هاي معمولي استفاده مي كنند .

پاپيچ : يا به اصطلاح « پاتئه » نواري پارچه اي به طول يك تا دو متر كه براي حفاظت از سرما و نيش مار و ساير گزندگان به ساق پا مي پيچند و پاپوش مردانه محسوب مي شود .

Share

شريني سنتي

حلوا توت يا حلو توتك : توت را مي جوشانند و از صافي مي گذرانند . سپس آرد گندم يا برنج به آن مي افزايند و مجدداً مي جوشانند تا روغن دهد ، آنگاه هل و دارچين به آن اضافه مي كنند .

حلوا : برنج را با شكر و هل و گلاب مي پزند و دارچين روي آن مي ريزند .

جوز قندي : مغز گردو و بادام را كوبيده ، لاي برگه شفتالو مي گذارند و در آفتاب خشك مي كنند .

حلوا تق تقك : چوبه را با مقداري شكر مي پزند و مقداري زيادي كنجد بر روي آن مي ريزند .

 

نان هاي محلي

كماچ - كماچ سارباني - سورك - لتير يا براتي - نان تابه اي - نان تيري - نان تنوري .

Share
  • ابوالفضل رشيدالدين ميبدي مترجم و مفسر قرن ششم هـ . ق و صاحب تفسير مشهور «كشف‌الاسرار و عده‌الابرار» .
  • معين‌الدين بن جلال‌الدين محمد يزدي (مشهور به معلم) معاصر آل‌مظفر و صاحب اثر «مواهب الهي» .
  • قاضي كمال‌الدين حسين ميبدي از مشاهير قرن نهم هـ . ق و صاحب آثار شرح ديوان منسوب حضرت علي (ع) و «جام گيتي نما» در فلسفه .
  • امير ركن‌الدين محمدبن نظام حسيني و پسرش محمدبن شمس‌الدين (معروف به سيدركن‌الدين و سيد شمس‌الدين) متبحر در علوم زمانه و حقوق در قرون هفتم و هشتم هـ . ق .
  • ملا عبدالله بهابادي (ملاعبدالله بافقي يزدي) قرن دهم هـ . ق و صاحب اثر معروف “حاشيه ملاعبداله” .
  • وحشي بافقي از شعراي عصر صفوي و صاحب ديوان .
  • ميرزا سيد محمد علي مدرس بزرگ معاصر فتحعليشاه قاجار و متبحر درعلوم ديني و ادبي .
  • مولانا شرف‌الدين علي يزدي  قرن هشتم هـ . ق .
  • جيحون يزدي شاعر دوره قاجاريه .
Share

بيشترسوغات اين استان را صنايع دستي آن تشكيل مي‌دهند و عبارتند از:
سراميك و سفال، شيريني، ترمه، دارايي، زيلو و … . همچنين سوهان يزد و عرقيات سنتي اين استان نيز طرفداران بسيار دارد.
محل‌هاي عرضه اين محصولات عبارتند از:

  • مجموعه بازار خان
  • فروشگاه مركز صنايع دستي در ميدان شهيد باهنر
  • فروشگاه هاي بخش خصوصي 
  • فروشگاه هاي محلي در مراكز توليد
  • فروشگاه صنايع دستي ميبد
Share

              

              

              

              

              

              

         

Share
X