رودخانه خرم‌آباد : اين رودخانه دايمي است با طول 80 كيلومتر از ريزابه‌هاي بسياري كه همگي آن‌ها از ارتفاعات پيرامون خرم‌آباد سرچشمه گرفته‌اند ؛ پديد مي‌آيد . اين رودخانه نخست از دره شمال خاوري كوه لپوپياده به سوي جنوب خاوري روان شده سپس به موازات خرم آباد به نصرآباد جريان مي‌يابد و پس از عبور از دره خاوري سفيد كوه به شهر خرم آباد وارد مي‌ شود . در اين شهر با ريزابه بزرگي كه از بلندي‌هاي خاوري سرازير شده مخلوط مي‌شود و در جنوب شهر نز با رودخانه تنگ بهرام كش در هم مي‌آميزد و رو به باختر تغيير مسير داده و به دهستان كرگاه وارد مي‌شود . در اين دهستان با رودخانه دره نسب مخلوط مي‌ شود و پس از عبور از دهستان ويسيان دردهستان هويان به رود كشگان مي‌ريزد . حوزه اين رود ، خليج فارس و درياي عمان است .

رودخانه سزار اليگودرز : رودخانه سزار كه شاخه اصلي رود دز است ، آب هاي خود را از مناطق كوهستاني اليگودرز ، ازنا ، دورود ، اشترينان و بروجرد دريافت مي كند و در مسير راه آهن سراسري به سوي جنوب ايران سرازير مي شود . اين رودخانه در پايين دست، رودخانه دز ناميده شده و سد بزرگ دز روي اين رودخانه ساخته شده است. از شاخه هاي مهم سزار ، رود تيره است كه پس از دريافت آب هاي اشترينان (گله رود ، سراب سفيد ، كرتول و چند رود ديگر) به رودخانه ماربره (كه از به هم پيوستن آب هاي اليگودرز ، دورود و ازنا تشكيل مي شود) مي پيوندد .

موسيقي لري با موسيقي "رديف دستگاهي" پيوند نزديكي دارد . بخش مهمي از اين موسيقي از طريق كمانچه و كمانچه نوازي محلي در موسيقي رسمي ايران "رديف" نيز تأثير گذاشته است . اغلب موسيقي هاي محلي لرستان در دستگاه ماهور و بيش تر با ساز كمانچه اجرا مي شوند . موسيقي هاي لرستان به چهار بخش موسيقي كار ، موسيقي مراسم ، موسيقي عروسي و موسيقي ترانه هاي روز تقسيم شده است . ترانه ها و رقص هاي متداول لري بيش تر حماسي هستند و ترانه هايي كه جنبه تغزل دارند ، در بين مردم از تداول كم تري برخوردار هستند . رقص هاي بومي لري گاهي با وزن و سرعت آهسته و گاهي با تندي بيشتر اجرا و در همه حال به صورت گروهي اجرا مي شود .

غذاهاي محلي و سنتي از مهم ترين جاذبه هاي اجتماعي به شمار مي روند . تقريباً همه انواع خوراك ها در اين استان تهيه و طبخ مي شود ولي متداول ترين آنها عبارتند از : عدس پلو با گوشت ، باقلاپلو ، كباب چنجه ، كباب بختياري ، شوله ، كباب بروجردي ، آش پخازه ، آش شوربا ، كپه‏‏ ، كال جوش يا كله جوش ، جگروز ، اناردونگ ، نوژي آو و انواع كوفته .

پوشاك زنان لر : پوشاك زنان لر بنا به موقعيت اجتماعي ، اقتصادي و از طرفي شرايط سني از ويژگي هاي مشخصي برخوردار است . پوشاك زنان جوان لر با پارچه هاي الوان در رنگها و طرح هاي شاد با سربندهاي زيبا و رنگي مي باشد . زنان مسن تر پارچه هائي به رنگ تيره و طرح اي ساده و سربندي سياه و سفيد را ترجيح مي دهند . روسريهاي زنان لر كه در زبان محلي به آن " گل وني " مي گويند . زيبائي خاصي به سر زنان لر مي دهد . اين روسريها كه معمولاً ابريشمي مي باشند و در طرح ها و رنگهاي مختلف به كار مي روند . با گره زيبائي به دور سر پيچيده مي شود گوشه هاي آن هم به صورت آويزان بر پشت سر قرار مي گيرد . پيراهن زنان لر داراي برشي ساده ، بلند و گشاد است با طرح هاي گلدار و رنگهاي الوان . شلوار پوشاك زنان لر از لحاظ تركيب و جنس پارچه دو قسمتي و دو رنگي است . معمولاً از دمپا تا حدود بالاي زانو، پارچه ساده با نقشبندي و نواردوزي شده است و قسمت بالاتر به رنگ ديگر و گلدار مي باشد . قسمت هاي ديگري بر روي پيراهن زنان قرار مي گيرد از جمله " كلنجه " كت مخملي كه در جلوي بدن بسته نمي شود ، بقيه و لبه هاي دم آستين و دور شكاف آن يراقدوزي و نواردوزي شده است . " سرداري " كه پوششي است بلند تا به پشت پا ، جلوي آن بدون دگمه است با آستيني تا آرنج كه اغلب از مخمل با الوان مشكي ، سبز و قرمز تهيه مي شود . دوره هاي آستين و دامن آن به پهناي دو تا سه انگشت يراقدوزي و نواردوزي شده است . " كت " كه نيم تنه را مي پوشاند ، نواردوزي ندارد و با دكمه در جلو بسته مي شود . " جليقه " كه هميشه باز است و دكمه ندارد و در قسمت جلوي آن يراقدوزي ، سكه دوزي شده است .

پوشاك مردان لر : مردان لر داراي پوشش ساده اي مي باشند . جنبه هاي تزئين آن كمتر مي باشد . شلوار آنان به طرح و هيبت شلوارهاي كردي است . پيراهن آنان با برش ساده و اغلب به رنگ سفيد و گاه رنگين مي باشد . قسمت ديگر آن ( ستره ) است كه در طرح هاي گلدار و شاد براي مراسم شادي و جشن و طرح هاي ساده با رنگهاي كم مايه در انجام مراسم تشريفاتي و عزا بكار مي آيد . كلاه نمدي ، شال و گيوه نيز از خصوصيات ويژه لباس مردان لري مي باشد .

پوشاك عشاير : تماشاي شيوه زندگي عشاير كوچ نشين يكي از مهم ترين جاذبه هاي گردشگري اجتماعي استان لرستان را تشكيل مي دهد . عشاير استان لرستان داراي مسكن خاص خود ، صنايع دستي و لباس هاي رنگارنگ و ديدني خود هستند و به همين لحاظ براي بازديدكنندگان جذاب هستند . به طور كلي عشاير ايران كه معيشت و آداب و رسوم خاص خود را دارند در ايران يكي از جذاب ترين شيوه هاي زندگي اجتماعي به شمار مي آيند . استان لرستان به سبب شرايط آب و هوايي و كوهستاني بودن خود ، محل ييلاق و قشلاق ايل ها و عشاير استان هاي اطراف است . عشاير و طايفه هاي لرستان در يك تقسيم بندي به دو بخش لر و لك تقسيم مي شوند كه از نظر لهجه ، سنن ، آداب و رسوم و برخي مسايل مذهبي با يك ديگر تفاوت دارند .

دال پلون - كلاو رونگي- كرون - زرمشتكي - جوزو - كوشك - چال پشكلي - قووه - كمربن بازي - لينگرو -زورو  - اله چو  - چو زر  - هيلو - گلو ماه  - گرزو

زبان مردم لرستان به دو زبان لري و لكي صحبت مي كنند كه اولي زبان اكثر شعبات قوم لر مي باشد و دومي در بين برخي از طوايف لرستان بخصوص مناطق شمالي لرستان (مناطق الشتر ، كوهدشت و نور آباد ) رايج است . بر اساس مطالعات زبان شناسي ، زبانهاي لري و لكي جزو زبانهاي هندو - اروپايي به شمار مي آيند . زبانهاي ايراني شامل زبانهاي ايراني شرقي و زبانهاي ايراني غربي مي باشد . لكي و لري جزو زبانهاي ايراني غربي محسوب مي شوند . بسياري از واژه هاي لري اغلب ريشه هاي باستاني دارند و به احتمال تعداد زيادي از اين واژه ها مربوط به زبانهاي كاسي و عيلامي مي باشد . گفته مي شود زبان پارسي در زمان امپراتوريهاي هخامنشي ، اشكاني و ساساني در لرستان گسترش يافته است . در بين زبانهاي جنوب غربي ايران ، زبان (گويش) لري بزرگترين رابطه را با زبان فارسي دارد كه هر دوي آنها دنباله پارسي ميانه ، زبان پارتيان قرن هشتم بعد از ميلاد هستند . همانگونه كه مي دانيم پارسي ميانه ، زبان پارتيان و ساسانيان بود كه به تدريج تغيير شكل داده و به صورت زبان فارسي نزديك است كه بعضي معتقدند اين زبان در گذشته نه چندان دور از فارسي منشعب شده است .

دكتر سيد جعفر شهيدي :سيد جعفر شهيدي فرزند سيد محمد سجادي در سال 1306 هجري شمسي در شهر بروجرد به دنياآمد . سيد جعفر شهيدي از دانشمندان و مفاخر بزرگ ادبي ايران بشمار مي رود . دورانتحصيل ابتدائي و اندكي از متوسطه را در بروجرد و سپس ادامه آن را در تهران بسامانرسانيد . استاد شهيدي قبلا بنام سجادي معروف بود كه بعدها تغيير شهرت داده و با نامشهيدي در مراكز علمي و دانشگاهي شهرت پيدا كرد . دكتر شهيدي چند سالي را در عوالمطلبگي در قم سپري و محضر آيت الله بروجردي و بسياري از مراجع و بزرگان ديني را درككرده بود . برخورد با شادروان دكتر محمد معين باب آشنائي و معرفي وي را به حضوراستاد علامه ، مرحوم دهخدا فراهم نمود و بعد از تشكيل سازمان لغت نامه دهخدا ،معاونت سازمان رابعهده گرفت. اخذ درجه دكتري با امتياز والا و استادي دانشكدهادبيات در فاصله سالهاي 1340 به بعد جزء مرحله دوم زندگاني استاد شهيدي است . بعداز مرگ مرحوم دكتر محمد معين ، استاد شهيدي مسئوليت اداره سازمان لغت نامه دهخدا رابه عهده گرفت . او در زمينه هاي ادب عرب و فارسي استادي بنام است و درك محضر ومجالست با اساتيدي نظير بديع الزمان فروزانفر ، دهخدا ، جلال همائي و دكتر محمدمعين اعتبار علمي و معنوي او را دو چندان كرده است . تأليفات و مقالات علمي و ادبياين استاد بزرگ فراوان است كه از جمله آنان ميشود به اين آثار اشاره كرد : زندگينامه ابوذر غفاري ، انقلاب بزرگ ، زندگي حضرت سجاد (ع) ، زندگاني حضرت فاطمه (س) ، زينب (س) شيرزن كربلا ، محدوديت در اسلام ، جنايتكاران چه مي انديشند ، تصحيحو حاشيه بر كتاب دره نادره ، ميرزا محمد خان استر آبادي كه از نثر هاي مصنوع متكلفاست و تعليقات دكتر شهيدي بر آن و بررسي دقائق و مشكلات تنها با خامه قدرتمند ايشانتوانسته است مقبوليت عامه پيدا كرد . آخرين و بارزترين كار دكتر شهيدي ترجمه بسياراديبانه و آگاهانه اي از كتاب نهج البلاغه علي (ع) مي باشد . اين ترجمه در سال 1369بعنوان كتاب سال شناخته شد . استاد شهيدي در حال حاضر در مقطع دكتري ادبيات فارسيچند ساعتي را به افاضه علمي مشغول است و بقيه اوقات را در سازمان لغت نامه دهخدا بهنظارت و مديريت سپري مي كند .