زيارتگاه بي بي مريم 
 اين زيارتگاه در قريه توريان جزيره قشم واقع شده است. عمده مصالح به كار رفته در ساخت اين بنا سنگهاي قلوه و لاشه سنگ است. اين بنا احتمالاً از آثار دوره ايلخاني مي باشد.
زيارتگاه شاه شهيد 
 در مجاورت غارهاي خربس و در بالاي صخره اي در لبة پرتگاه، زيارتگاهي معروف به شاه شهيد وجود دارد. هرچند در اين مكان قبر مشاهده نمي شود، اما مردم براي زيارت و نذر و نياز به آن رو مي آورند.
زيارتگاه شيخ اندر ابي 
 اين زيارتگاه در جزيره شيخ اندرآبي ( بين بندر لافت و خمير ) وجود دارد.
مسجد اميرالمومنين (ع) 
 داراي بافت معماري بسيار قديمي است و در سال 1370 توسط سازمان ميراث فرهنگي بازسازي شده و در منطقه ماشه واقع مي باشد.
مسجد جامع بندرعباس 
 در 1175 قمري ساخته شده و همجوار مرقد امامزاده شاه محمد تقي است.
مسجد جامع قشم 
 بزرگ ترين و قديمي ترين مسجد شهر قشم است كه توسط بانويي در سال 1202 ه.ق ساخته شده است. شبستان مسجد مستطيلي شكل است و 16 ستون دارد.
مسجد جامع نور 
 سبك معماري آن تركيبي از هنر ايراني و اسلامي است. اين مسجد در منطقه سفين واقع شده و متعلق به مسلمانان اهل سنت مي باشد.
مسجد خاتم الانبياء (ص) 
 اين مسجد كه مناره هاي آن سر به آسمان كشيده و رو به سوي دريا دارد. محل برگزاري نماز جمعه كيش در سمت شمال غربي جزيره و در محوطه ميرمهنا واقع شده و از مهمترين بناهاي مذهبي كيش به شمار مي آيد و نمازهاي جماعات و جمعه در اين محل برگزار مي شود.
مسجد دژكان 
 مسجد دژكان در نزديكي بندر خمير در روستاي دژكان تقليدي از مسجد علي است.
مسجد رمچاه 
 در طرح معماري مسجد رمچاه تلفيق عناصر ‌ايراني و بومى ‌به خوبي قابل مشاهده است. استفاده از گنبد فيروزه‌گون و نقش‌هاى اسليمى روي آن دگرگوني در رنگ و جنس مصالح (نظير بهره‌گيري از كاشي‌كاري) از جمله خصوصياتي هستند كه به ‌اين مسجد هويتي نو مى‌بخشند معماري مسجد رمچاه آميزه‌اى از كار دست هنرمندان خوش قريحه اصفهاني و هنرمندان بومى ‌قشم است در اين مسجد بقاياي مسجد قبا ( كه در سال 115 بر اثر زلزله ويران شد) ديده مي شود.
مسجد صحرا باغي 
 اين مسجد كه مخصوص اهل سنت بندرعباس است در1310 قمري ساخته شده است.
مسجد لافت 
 مسجد كهنه لافت واقع در ساحل غربي ‌اين روستا بندر است كه سادگي و بي‌پيرايگي خاصي دارد. ‌اين مسجد شايد به دليل قابليت دسترسي بيشتر و طرح نقشه ساده و قديمى ‌خود كاربرد روزمره‌تري در اقامه نمازهاي يوميه يافته و همچنين همجواري با ديگر آثار تاريخي لافت ـ نظير كلات (يا قلعه) نادري ـ نقش مهم و ارزنده‌اى به آن بخشيده است. مسجد قديمى ‌لافت به هنگام طلوع و غروب خورشيد با رنگ‌ها و آواهاي معنوي خود ، تناسب و زيبايي معماري بادگيري و مراسم جنوب ‌ايران را به خوبي نمايان مى‌سازد.
مسجد منبركهنه 
 مسجد منبر كهنه در غرب بندرعباس واقع شده و در 1083 قمري در دوره صفويه ساخته شده است. در ضمن اين بنا در سال 1333 مرمت شد.
مسجد ناصري 
 در 1304 شمسي با معماري سنتي جنوب ايران ساخته شده است.
مسجد و مقبره برخ
ساختمان اوليه اين مسجد مربوط به قرون اوليه اسلامي است و در روستاي كوشه واقع شده است. اين مسجد در سال 244 ه.ق. يك بار مرمت شد و در سال 736 ه.ق بر اثر زلزله منهدم گرديد و توسط پادشاه هرمز در همان سال دوباره ساخته شد. بقعه شيخ برخ- سازنده اصلي بنا- نيز در كنار قلعه است.
مسجد و مناره ملك بن عباس ( مسجد علي ) 
 در غرب بندر لنگه در 1280 ه.ق تأسيس شده و تركيبي از معماري هنري و ايراني است. در معماري اين مسجد معماري دوران قاجار و صفويه ديده مي شود.

خانه گله داري 
 اين بنا مربوط به اواخر دوره قاجار و اوايل پهلوي مي باشد و مالك آن حمزه گله داري است. بنا در دو طبقه كه طبقه پايين آن فاقد ارزش معماري است، ساخته شده است.
عمارت كلاه فرنگي 
 اين عمارت تاريخي دوره صفويه در مجاورت اسكله قديمي بندرعباس در بلوار طالقاني با معماري اروپايي است.
عمارت فكري 
 خانه فكري يا (عمارت فكري)، اين خانه تاريخي در شهرستان بندر لنگه واقع شده‌است و از نقاط ديدني استان هرمزگان در جنوب ايران است. قدمت اين بنا حدود  ۷۵سال مي‌ رسد و توسط مرحوم عبدالواحد فكري، از تجار معروف بندرلنگه ساخته شد و مساحتي بالغ بر ۲۶۰۰متر مربع دارد. داراي دو حياط اندروني و بيروني، پنج بادگير، ۲۵ اتاق،۱۰ سرويس بهداشتي و دو سرسرا مي‌باشد. اين عمارت كه يكي از مهم‌ترين بناهاي دوره قاجاريه در شهر بندر لنگه است، از ويژگي‌هاي معماري چشم گيري برخوردار است و تزئينات برجسته آن مشتمل بر منبت كاري و گچبري‌هاي زيبا است.
خانه اعياني 
 خانه اعياني يادآور خانه هاي چندخانوار قديمي در داخل فلات ايران و در شهرهايي چون يزد، اصفهان و كاشان است و يكي از نمونه هاي قديمي مسكن جمعي در حاشيه خليج فارس محسوب مي شود.

حمام گله داري 
 حمام گله داري تنها حمام باقيمانده قديمي شهر بندرعباس است كه در محله اوزي‌ها قرار دارد و احداث آن دراواخر قرن سيزدهم هجري قمري صورت گرفته است. در حال حاضر به عنوان موزه مردم شناسي استان هرمزگان مورد بهره برداري مي باشد. در حاشيه خليج فارس و در بلوار ساحلي شهر بر روي بستري رسي كه قابليت نفوذپذيري آن به دليل اشباع شدن از آب دريا بسيار زياد است، يكي از حمام هاي قديمي به جا مانده شهر بندرعباس بنا شده است  اين بنا كه احتمالاً به دوره صفوي مربوط است در دوره قاجار( اواخر قرن 3 ه . ق) به وسيله حاج شيخ احمد گله داري به مسجد گله داري وقف شده است. بناي حمام به شكل مستطيل و سقف آن شامل چند گنبد كوچك و بزرگ است. حمام گله داري دو دوره مرمت را در سي سال گذشته پشت سر گذاشته است. در گذشته مردم از آن به عنوان حمام عمومي استفاده مي كردند. مصالح بكار رفته، از آنجا كه اين ناحيه داراي رطوبت بالايي است در اين بنا بيشتر از سنگ‌هاي دريايي - اسفنجي و ساروج محلي و گچ دستكوب استفاده شده ‌است. فضاي معماري حمام گله داري مانند ساير حمام‌هاي ديگر نواحي كوير مركزي داراي فضاهاي بينه، سر بينه، گرمخانه و خزينه ‌است. بنا داراي پنج گنبد بزرگ و كوچك است. در ورودي حمام گله داري راهرو هشتي كوچك قرار دارد تا دما و رطوبت، فضاي داخلي تنظيم شود. فضاي بينه به شكل هشت گوش ساخته شده و در اطراف آن چهار صفه يا سكوي نشيمن و رختكن ديده مي‌شود. سيستم گرمادهي حمام شامل انبار سوخت، آتشدان، ديگ، دودكشها و گودال جمع آوري خاكستراست. فضاي گرم كننده حمام كه به علت نگهداري گرما در عمق زمين قرار گرفته‌است، آب مصرفي حمام از چاهي به عمق ده متر كه هنوز پابرجاست، تامين شده‌ است. در وسط سقف حمام روزنه‌هايي به عنوان نورگير در هر يك از فضاها وجود دارد كه عمل نورگيري و تهويه در حمام توسط همين روزنه‌ها صورت مي‌گرفت. بدين ترتيب كه با بازو بسته كرودن در فصولي ازسال دما و رطوبت داخل حمام را تنظيم مي كردند. اين اثرتاريخي به شماره ۲۰۰۳ درفهرست آثار ملي، در سال ۱۳۷۴ خورشيدي به ثبت رسيده‌است.

تپه كولغان قشم 
 بالاي يكي از تپه هاي كولغان، آثار معماري و آبراهها ( كانالهاي) سالمي باديوارهاي سنگي به طول بيش از صد مترباقي مانده است كه نوعاً جالب توجه هستند. در قسمت ديگري از قبرستان منظمي با قبرهايي در دو رديف و با فاصله دو متر از يكديگر وجود دارد. نشانه هاي باقي مانده از اتاقك هاي مجاور تپه گوياي آن است كه اين محل احتمالاً بازاري بوده كه رونق بسيار داشته است. در كنار اين ويرانه ها سه حوض حفر شده در داخل سنگ وجود دارد كه بزرگ ترين آنها 12 متر طول و چهار متر عرض دارد. درخت كنار تنومند و زيبايي نيز در جوار آن قرار دارد. تپه هاي كولغان مشرف بر دريا و سد خاكي ( بالاتل) هستند و از زيبايي و چشم انداز بسيار جالبي برخوردارند. عده اي معتقدند كه اين مكان نيايشگاه ناهيد بوده است.

شهر تاريخي حريره 
 گستره پستي و بلندي ها و خرابه‌هاي شهر قديمي حريره حدود 120 هكتار وسعت دارد. اين وسعت بازگو كننده اين مطلب است كه روزگاري شهري بزرگ و آباد در اين منطقه وجود داشته و جمعيت كثيري را در خود جاي مي داده است. آن چه امروز از اين شهر بر جاي مانده حجمي از معماري شهري است. بندر شهر تاريخي حريره يك شهر يك پارچه و متمركز با معماري برون گرا بوده و از معماري دفاعي و درون گراي ديگر شهرهاي تاريخي ايران در آن نشاني نيست. انتخاب اين بخش از جزيره براي ايجاد شهر حريره طبيعي ترين و معقول ترين انتخاب بوده است چرا كه ساحل صخره‌اي مرتفع آن از سطح دريا تقريباً 10 متر بلندتر است و وجود سه خليج و دماغه كه نقش بندرگاه طبيعي را دارد و نيز درياي نسبتاً آرام تر از ديگر كرانه‌ها و سواحل جزيره خود عامل شكل گيري شهر در ساحل شمالي شده است.

شهر زيرزميني 
 قنات كيش بيش از 2500 سال قدمت دارد و آب شيرين قابل شرب ساكنان جزيره را تأمين مي كرده ولي اكنون به يك شهر زيرزميني شگفت انگيز بدل شده كه بيش از 10000 متر مربع وسعت دارد. شهر زير زميني كاريز در فاز يك خود به قسمت هاي مختلف از جمله غرفه هاي صنايع دستي ايران و جهان، رستوران سنتي و جديد، موزه سالن آمفي تئاتر سالن كنفرانس، گالري هاي هنري تقسيم و قابل بهره برداري خواهد بود. شهر كاريز در عمق 16 متري زير زمين قرار دارد. سقف آن هشت متر ارتفاع و بيشتر سقف آن مملو از سنگواره، صدف و مرجان هايي است كه با نظر كارشناسي 270 تا 570 ميليون سال قدمت دارد.

شهر قديـمي خــربز 
 اخيراً هنگام حفاري هاي باستان شناسي در جزيره قشم آثار يك شهر قديمي كشف شد. اين شهر كه تا قرن چهارم هجري قمري شهري آباد بوده است، به دوره ساسانيان مربوط است. در حفاري هاي انجام شده، سفالينه ها و آثار بسياري از محل به دست آمده است. طول تقريبي شهر خربز هفت كيلو متر است و از منابع آب شيرين برخوردار است.

اسكله باستاني بندر لافت 
 در بندر لافت، آثار اسكله اي وجود دارد كه به دوران مادها، هخامنشيان و ساسانيان مربوط است. طول اين اسكله 130 متر و ضخامت اصلي كف آن هفت متر و ديوارهاي روي اسكله سه متر مي باشد كه با سنگهاي لبه دار ساخته شده است.

شهر باستاني كنگ 
 در تپه هاي اطراف بندرلنگه آثار باقي مانده از يك شهر مربوط به سه هزار سال پيش پا برجاست. شهر به احتمال زياد در اثر آتش سوزي و يا زلزله در زير خاك مدفون شده است. از پيشينه اين شهر اطلاعي دقيقي به دست نيامده است.

محله باستاني سورو 
 محله سورو در غرب شهر بندرعباس قرار دارد. از اين محله سكه هاي متعددي مربوط به دوران مختلف به ويژه دوران ساساني صفويه و قاجاريه به دست آمده است كه اكنون در موزه بندرعباس نگهداري مي شود. از سكه هاي مشكوفه چنين بر مي آيد كه ملوك هرمز صاحب ضرابخانه بوده اند و به غير از مسكوكات مس و نقره، مسكوكات طلا هم ضرب مي كرده اند. درسال 1925، تعداد 64 سكه طلا ضرب ملو ك هرمز و جرون در قريه گودو كشف شده است.