وضعيت و جايگاه صنعت استان :

از مهمترين شاخصه هايي كه مي تواند جايگاه صنعت استان را در مجموع صنعت كشـــــــــــــور مشخص نمايد تعداد كارگاههاي بزرگ صنعتي ، ميزان استغادل سرمايه گذاري >، ارزش افزوده و بهــره وري نيروي كار است كه طي دهه هاي گذشته وضعيت اين شاخص ها در سطح استان به شرح ذيل بوده است نرخ رشد اشتغال در بخش صنعت استان در دو مقطع 1365 و 1375 برابر 5/28 و 4/101 درصد در سال 1365 به طور قابل توجهي بيش از متوسط كل كشور مي باشند و سهم اشتغال بخش صنعت از 9/4 درصد در سال 1365 به 1/6 درصد در سال 1375 افزايش يافته است . تعداد كارگاههاي بزرگ صنعتي استان طي سال هاي 73 ـ 1355 در حدود 6 برابر افزايش يافته و ميزان اشتغال در اين واحد نيز نزديك به 5/4 برابر افزايش يافته است سهم تعداد كارگاههاي بزرگ صنعتي استان از كل كشور طي دوره فوق دائماً رو به افزايش بوده است .

ارزش افزوده كارگاههاي بزرگ صنعتي استان به قيمت جاري طـــــــي سال هاي 73 ـ 1353به طور متوسط ساليانه در حدود 26 درصد رشد داشته است. كمبود شديد تأسيسات زير بنايي ، تسهيلات و تجهيزات شهري . خدمات آموزشي. بهداشت و درمان . كمبود نيروي انساني متخصص و از همهمهمتر دوري از مراكز تصميم گيري كشور و نقش ناچيز آن در سلسله مراتب در قبل و بعد از انقلاب اسلامي موجبات توسعه يافتگي مور نظر يا انتظار صنعت را در استان فراهم نياورده است. علي رغم عوامل فوق مهمترين دليل عقب ماندگي بخش صنعت در استان ، سهم بسيار پائين وناچيز سرمايه گذاري بخش عمومي در استان است . بيش از نيمي از اشتغال زايي بخش صنعت در كشور از طريق شركت هاي دولتي انجام شده است در حالتي كه ظرفيت اشتغال زايي بخش عمومي در استان بوشهر نزديكبه 4درصد بوده است . علي رغم بهبود نسبي گسترش صنعت خصوصاً صنايع كوچك در استان طي دو دهه اخير تغيير محسوسي در سهم شاخص هاي بخش صنعت استان از كل كشور ايجاد نشده است . كه البته با در نظر گرفتن سهم ناچييز بخش عمومي در اشتغال و ارزش افزوده و سرمايه گذاري، عقب ماندگي بخش صنعت استان كاملاً طبيعي به نظرمي رسد . با توجه به قابليت هايي كه در پي مي آيد سرمايه گذاري هر چه بيشتر بخش عمومي و خصوصي را در بخش صنعت استان اقتضا مي نمايد.

روند تغييرات سيرتوسعه صنعتي :

صنعت در استان بوشهر در آغاز راه جوان است و بر اساس آمارهاي موجود قبل از پيروزي انقلاب اسلامي تعداد 17 واحد صنعتي با سرمايه گذاري يك ميليارد ريال در استان راه اندازي شده كه منجر به اشتغال 1363 نفر گرديده است ، عمده اشتغال صنعتي استان در قبل از پيروزي انقلاب واستقرار نظام جمهوري اسلامي مربوط به شركت هاي صنعتي دريايي ايران (صدرا)‌ و كارخانه اعتماديه بوشهر و مابقي مربوط به چند واحد يخ سازي و چند واحد گچ بري سنتي مي باشد.بعد از پيروزي انقلاب اسلامي و استقرار نظام جمهوري اسلامي در ده سال 1367 ـ 1358 تعداد 143 واحد صنعتي با سرمايه گذاري 10 ميليارد ريال به بهره برداري رسيده كه منجر به اشتغال 1689 نفر گرديده است غالب واحدهاي به بهره برداري رسيده طي اين دوره زماني ، واحدهاي توليدي درب و پنجره سازي آهني و آلومينيمي ، بلوك و موزائيك ، مصنوعات چوبي و گچ بزي سنتي بوده است .

از قبل از پيروزي انقلاب اسلامي تا پايان سال 1367 غالباُ تعداد 248 فقره موافقت اصولي جواز تأسيس ) با پيش بيني سرمايه گذاري 58 ميليارد ريال و پيش بيني اشتغال 133 نفر صادر گرديده كه در سال هاي بعد به ثمر نشسته و تبديل به واحدهاي صنعتي داير گرديده اند . در طي برنامه اول توسعه اقتصادي و اجتماعي كشور همزمان با آغاز دوران سازندگي و بهدنبال شكل گيري نسبي صنعت در استان بوشهر صنعت در اين دوره سرعت بيشتري يافته به طوري كه در طي برنامه 124 واحد توليدي با سرمايه گذاري 4/36 ميليارد ريال به بهره برداري رسيده اند كه منجبر به اشتغال 2039 نفر گرديده است . بيشترين سرماهي گذاري صنعتي در اين دوره متوجه صنايع غذايي مرتبط با صنايع شيلاتي (شامل بسته بندي خرما و فراورده هاي جانبي آن ) بوده است . طي اين برنامه تعداد 438 فقره جواز تأسيس با سرمايه گذاري ثابت 2/584 مليليارد ريال صادر گرديده است .

طي برنامه دوم توسعه ، تعداد 153 واحد توليدي با سرمايه گذاري 165/150 ميليارد ريال به بهره برداري رسيده كه منجر به اشتغال 3078 نفر گرديده است . 8/21 درصد اشتغال ايجاد شدهدر بخش صنايع نساجي و جرم ، 9/19 درصد در بخش صنايع غذايي و دارويي 9/18 درصد در بخش صنايع خودرو و نيز محركه 15 دوره تعداد 494 فقره جواز تأسيس با سرمايه گذاري ثابت 11/1248 ميليارد ريال و پيش بيني تعداد كل جواز تأسيس صادره در سال 1378 ، 153 واحد تعداد پروانه بهره برداري 45 فقره ، ميزان سرمايه گذاري انجام شده 32759 ميليون ريال و تعداد اشتغال 471 نفر بوده است . گرايش سرمايه گذاري بخش خصوص در استان بوشهر در سال 1378 بيشتربه سمت صنايع غذايي ، كاني غير فلزي و سلولزي و شيميايي بوده است . بيش از 80% تعداد واحدها نزديك به 93درصد سرمايه گذاري پيش بيني شده و بيش از 83 درصد اشتغال پيش بيني شده واحدهايي كه در سال 1378 جواز تأسيس گرفته اند مربوط به 3نوع صنعت مذكور بوده است . تعداد واحدهاي فعال استان تا پايايان آبان ماه سال 1379 . 264 واحد با مجموع سرمايه گذاري 170025 ميليون ريال و اشتغال 5564 نفر افزايش يافته است .

عمده واحدهاي فعال استان به تفكيك توزيع ميزان سرمايه گذاري انجام شده در شهرستان ها عبارتند از :

51 درصد در شهرستان كنگان ، 2/4 درصد شهرستان دير ، 2/3 درصد در شهرستان دشتي 2/1 درصد در شهرستان تنگستان و 6 درصد در شهرستان گناوه .توزيع ميزالن سرمايه گذاري انجام شده بر حسب نوع صنعت عبارتند از 5/25 درصد صنايع غذايي و دارويي ، 22 درصد صنايع شيميايي ، 90/12 درصد صنايع كاني غير فلزي ، 2/11 درصد صنايع خودرو و نيروي محركه ، 85/10 درصد نساجي و چرم ، 7/9 درصد صنايع سلولزي ، 2/5 درصد صنايع فلزي ، 6/2 درصد صنايع ماشين سازي و تجهيزات 4% درصد صنايع ريخته گري و 3% درصد در صنايع برق و الكترونيك مهم ترين محصولات توليدي شركت هاي صنعتي فعال استان بوشهر شامل انواع ماكاروني ، آرد ، بستـه بندي ، خرما ، عمل آوري ماهي و ميگو ، كسر و تن ماهي ، كيك و كلوچه ، محصولات جانبي خرما ، توليدات انواع تور ماهي گيري ، چرم مصنوعي ، رنگ و رزين ، نايلون و نايلكس ، دستمال كاغذي ، پوشك كامل بچه ، نوار بهداشتي و گوني ، حصير ،‌انواع قطعــــات فايبر گلاس ، قايق فايبر گلاس ، توليد و تعمير كشتي  ، ساخت سكو ، توليد انواع شوينده ها ، توليد خوراك ميگو مي باشد كه عمدتاً در دو شهرستان بوشهر ودشتستان قرار دارند . عمده ترين محصولات صادراتي واحدهاي توليدي استان نيز شامل حصير پلاستيكي ، كنسر و تن ماهي ، ميگو منجمد شده ، نوار بهداشتي ، دستمال كاغذي ، نايلون و كيسه فريزر ، متانول ، انواع ميگو پرورشي و دريايي با سر و بدن ، گونيهاي پلاستيكي و شن شكتر و غيره مي باشد.

در سال 1378 مقدار و ارزش از ميان كل صادرات كالاهاي غير نفتي به ترتيب سهمي معادل 15/1 ، 5/2 درصد را دارا بوده است .كنسرو ماهي با اختصاص 6/43 درصد و حصير پلاستيكي با 40/1 درصد به ترتيب بيشترين و كم ترين سهم از مجموع كل صادرات را بخود اختصاص داده اند. آمار صادرات كالاهاي صنعتي نشان ميدهد كه به لحاظ قابليت هاي استان در بخش پيلات مي توان با راه اندازي و بهره برداري صنايع تبديل و فن آوري در صنايع پسلاتي ارزش افزوده بالايي را در اين بخش ايجاد نمود.

وضع موجود محورهاي توسعه صنعتي :

موقعيت جغرافيايي و شرايط آب و هوايي استان علي رغم ايجاد برخي محدوديت ها در توسعه بخش صنعت در استان ظرفيت هاي بالقوه اي را در برخي زمينه ها خصوصاً آن جا كه به شرايط طبيعي استان مربوط مي شود ايجاد كرده است . با توجه به وجود طولاني ترين ساحل در كشور و كشت گسترده غيلات در استان طي سال هاي اخير بيشترين سرمايه گذاري در صنايع غذايي مرتبط با صنايع شيلاتي و غيلاتي صورت گرفته است . واحدهاي عمل آوري ميگو به واسط ارز آوري و سود مناسبي كه دارند توسعه فوق العاده اي داشته و توسعه مزارع پرورش ميگو در استان كه هر ساله از بازدهي بيشتري نيز برخوردار مي شوند چشم انداز توسعه هر چه بيشتر واحدهاي عمل آوري را در استان طي سال هاي آينده بهتر نموده است . بيشترين ميزان سرمايه گذاري ريالي پس از بخش صنايع غذايي به منسوجات و كاني هاي غير فلزي اختصاص داشته است . امكان تأمين مواد اوليه ساخت منسوجات به دليل گسترش واحدهاي پتروشيمي در كشور و نياز استان و ساير استان هاي ساحلي به صنايع مرتبط با دريا سرمايه گذاري در توليد تور ، نخ تابيده و طناب پلاستيكي را افزايش داده است .