خانه امين السلطان:
خانه امين السلطان معروف به خانه اتحاديه مانند ديگر خانه - باغ هاي دوره قاجاريه داراي اندروني و بيروني و از دو جهت داراي درهاي ورودي و خروجي است. اين خانه بين دو خيابان فردوسي و لاله زار قرار گرفته و از هر دو خيابان مي توان به آن وارد يا خارج شد. بخش اصلي اين خانه از دوره ناصري است كه در طي زمان بناهايي به آن اضافه يا از آن كم شد. يكي از بناهاي چندگانه كه در شمال غربي مجموعه قرار دارد مربوطه به دوره قاجاريه است ولي بقيه در دوره هاي بعد ساخته شده اند. اين بنا مانند ديگر بناهاي قاجايه داراي سبك و كالبد خاص است. سردر بسيار زيباي اين خانه در كوچه معروف به اتحاديه در خيابان لاله زار قرار دارد. قسمت ورودي با آجر تزيين شده است.

خانه اميربهادر
اين خانه از مجموعه خانه هاي با ارزش دوره قاجاريه و در اصل متعلق به شادروان حسين پاشازاده معروف به اميربهادر جنگ، وزير دربار و وزير جنگ مظفرالدين شاه قاجار بوده است. مساحت اين بنا در حدود 3000 متر مربع است. اين بنا در اصل حسينيه امير بهادر بود كه بعدها تحت تملك شركت پخش سيگار ايران درآمد و در نهايت توسط انجمن آثار ملي خريداري شد و تعميراتي در آن صورت گرفت. خانه اميربهادر داراي تالار بزرگ آينه كاري شده، زيرزمين آينه كاري شده، تالار بزرگ بالا، حوضخانه با تزئينات كاشيكاري و اتاق هاي متعدد براي برگزاري جلسات و سخنراني ها و قرائت خانه عمومي و همچنين اتاق هاي ديگر با كاركردهاي مختلف است.

 خانه امام جمعه
در محدوده بافت قديم شهر تهران،در خيابان «ناصرخسرو» خانه معروف امام جمعه واقع است. همان گونه كه از نام بنا برمي آيد، اين خانه متعلق به يكي از امام جمعه هاي تهران در دوره قاجار است و احتمالاً ساخت آن را مي توان به اواسط دوران سلطنت ناصرالدين شاه يعني سال هاي 1280 تا 1300 هـ . ق نسبت داد.

خانه شقاقي
اين بنا در شمالي ترين بخش منطقه دوازده تهران،در جبهه شمالي خيابان كوشك حد فاصل فردوسي و لاله زار قرار دارد. اين خانه را اغلب با عنوان خانه كوشك مي شناسند. خانه شقاقي ابتدا به عنوان منزل مسكوني خانواده شقاقي مورد استفاده بود و بعدها به صورت يكي از مراكز آموزشي سازمان ميراث فرهنگي كشور درآمد.

عمارت موقوفه فاضل عراقي
اين خانه در غرب ميدان فردوسي، در كوچه پارس قرار دارد و موقوفه فاضل عراقي، مستشار و رئيس سابق ديوان عالي كشور است. بخشي از آن در سال 1334 شمسي به بيمارستان زنان اختصاص يافت. كاشي هاي عمارت بسيار نفيس و روي آنها تصاوير شاهان باستاني ايران نقش شده است.

عمارت باغ فردوس
اين خانه ارزشمند و تاريخي در بخش شمالي شهر تهران قرار دارد. در داخل اين خانه گچبري هاي كم نظيري به چشم مي خورد كه به مرور زمان رو به خرابي نهاده بود. 30 نفر از بزرگترين و مجرب ترين هنرمندان گچبر مأمور شده بودند تا اين محوطه را بازسازي نمايند كه مسن ترين آنها استاد «حسن رضايي تهراني» با بيش از 90 سال و كم سن ترين آنها فرزند وي عليرضا رضايي تهراني بود. استادان ديگري چون «حاج عباس عشقي»، «اصغر زينت اعلايي»، «رضا نجفي»، «حاج سيد علي اصفهاني»،«استاد علي»،«استاد يوسف»، «حاج مصطفي شايگان»،«حاج سيد علي لطفي»، «شعبان صحافا»، «حسين نشاطيان» باعث شدند اين بناي ارزشمند دوباره احياء شود. اين بنا در زمان قاجاريه ساخته شد.

عمارت و باغ فرمانيه
اثر تاريخي باغ فرمانيه نمونه اي از معماري اصيل ايراني مربوط به اوايل دوره قاجار با كاشي هاي طرح دار دوره ناصري است. ملك فرمانيه شامل باغ، زمين باير و چندين رشته قنات، در سال 1326 هـ . ق به «كامران ميرزا نايب السلطنه» قاجار تعلق گرفت و پس از فوت او به دخترش رسيد. بعد از آن «ميرزا فرمانفرما» از شاهزاده هاي قاجار، شمال باغ، سهم قنات ها و ساير متعلقات را خريداري كرد. در سال 1319 باغ و تمام متعلقات آن به سفارت ايتاليا فروخته شد. بناهاي اين باغ داراي جزئيات معماري اصيل ايراني اوايل دوره قاجار است.

خانه شهيد مدرس
خانه شهيد سيد حسن مدرس در محله عودلاجان از محلات محدود حصار ناصري شهر تهران قرار دارد. اين خانه كه كامل ترين شكل يك خانه سنتي را در بافت تاريخي تهران به نمايش مي گذارد، از بخش هاي مختلف اندروني و بيروني، مطبخ، كالسكه خانه تشكيل شده است. در اين خانه تاريخي مجموعه اي از هنرها شامل گچبري، حجاري، آجركاري، گره چيني، نقاشي و كتيبه نگاري در كامل ترين شكل، به كار رفته است. در نقشه ي تاريخي شهر تهران كه متعلق به سال 1275 هـ . ق است، اين خانه با عنوان «خانه وزير مختار فرانسه» مشخص شده است. مرحوم سيد حسن مدرس در اوايل قرن معاصر و در دوره نمايندگي مجلس، در اين خانه سكونت داشت.

بناي تاريخي مسعوديه
بناي تاريخي مسعوديه، در خيابان اكباتان تهران، به دستور ظل السلطان فرزند ناصرالدين شاه همزمان با كاخ گلستان احداث شد. اين مجموعه در محدوده ميدان بهارستان و خيابان هاي ملت و اكباتان قرار دارد و شامل پنج عمارت اصلي و تاريخي است و قدمت آن به سال 1295 مي رسد.  تالار سلام اين مجموعه زير نظر صنيع الملك نقاش باشي براي «ميرزا آقاخان اعتمادالدوله» صدراعظم آقاخان نوري نقاشي شد. در عمارت مسعوديه كتيبه هايي به تاريخ 1295 هـ . ق باقي مانده است.

خانه مشير الدوله پيرنيا
اين بنا در خيابان لاله زار بين جمهوري و منوچهري قرار گرفته و در اصل متعلق به حسن پيرنيا بود. از خصوصيات اين بنا گچبري و فرنگي كاري، كاشيكاري همراه با كاشي هاي منقوش به تصاوير شخصيت هاي اساطيري و تاريخي است.

خانه وثوق
اين بنا در سال 1253 هـ . ق يا 1211 شمسي در زمان محمدشاه قاجار براي يكي از صاحب منصبان دوره قاجاريه به نام «ميرزا محمد قوام الدوله آشتياني» ساخته شد. اين بنا در خيابان 15 خرداد كوچه «ميرزا محمود وزير» قرار دارد. هفت دري در اين بنا يكي از تزئينات بنا به شمار مي رود.

برخي ديگر از خانه هاي دوره قاجاريه در تهران
خانه ميرزا محمود وزير در خيابان اميركبير، خانه اخوان عليزاده، خانه قديمي صفوي در سرچشمه، خانه رضاشاه در خيابان امام خميني، خانه صبا، خانه بهزاد در خيابان انقلاب، خانه علاءالدوله در خيابان فردوسي، خانه مستوفي در خيابان پانزده خرداد، خانه احساني در پامنار كوچه بهاءالدوله، خانه بازار مسگرها در خيابان مصطفي خميني، خانه نصرالدوله در سرچشمه، خانه كلارا آبكار در خيابان جمهوري اسلامي، خانه هدايت در خيابان هدايت، خانه قوام السلطنه در خيابان 30 تير.