منطقه حفاظت شده هفتاد قله: منطقه كوهستاني مشهور به هفتاد قله به مساحت 82125 هكتار بين شهرهاي اراك، محلات و خمين قرار دارد. با توجه به ويژگي زيستگاهي و ارزش‌هاي مربوط به حيات وحش، اين منطقه به عنوان نمونه‌اي بارز از يك اكو سيستم كوهستاني به شمار مي‌رود. ارزش‌هاي زيستگاهي كوه‌هاي اين منطقه باعث شده است كه از زمان‌هاي قديم اين منطقه يكي از بهترين شكارگاه‌هاي كشور محسوب شود. در يكي از دره‌هاي بسيار زيباي هفتاد قله به نام "دره چكاب" سنگ نبشته‌اي وجود دارد كه بر اساس نقش و نگارهاي آن مي توان گفت كه اين منطقه از قديم شكارگاهي معروف بوده است. حيات وحش اين منطقه عبارت است از: قوچ و ميش، آهو، پلنگ و گراز و پرندگاني از قبيل غاز خاكستري، اردك، لك لك سفيد، بلدرچين، هوبره، فاخته، قمري، كبوتر چاهي، كبوتر كوهي، عقاب طلايي، كركس مصري، هما و دال 

 مناطق حفاظت شده چرا و وفس: اين كوهستان‌ها با پوشش گياهي بين بيست و پنج تا شصت درصد و آب فراوان از مناطق حفاظت شده خوب استان به شمار مي‌روند و شامل مناطقي چون  كوه كوچك‌زار، كوه خشكه، كوه وحش و كوه لجور است. حيوانات و پرندگان موجود در آن عبارتند از: قوچ و ميش، آهو، گرگ، روباه، خرگوش، كبك، تيهو، با قرقره، فاخته

 منطقه حفاظت شده سربند: منطقه سربند بيشتر تپه ماهور است و ارتفاعات آن عبارتند از: دواريجان، گونه، چوبدر عليا، چوبدر سفلي و دو آب. اين منطقه داراي زمستان‌هاي سرد و تابستان‌هاي معتدل است و قوچ و ميش و به ويژه كبك در آن يافت مي شود.
دره ماليمر و باغ سماق لو از مناطق بسيار زيباي استان و داراي دره‌هاي سرسبز و چشمه‌هاي فراوان است. قوچ ، ميش و كبك و تيهو در اين مناطق ديده مي‌شود.

چشمه‌هاي آبگرم محلات: در پانزده كيلومتري شمال شرقي محلات، در سمت شرقي كوه خورزن در نزديكي روستاي نينه از توابع دهستان خورهه قرار دارند. از دوران باستان تاكنون از آبگرم محلات به خاطر خواص درماني آن استفاده مي‌كرده‌اند. آب اين چشمه ها از تركيب آب‌هاي سولفاته كلسيك و از نوع آب‌هاي هيپبر ترمال است و در درمان بيماري‌هاي نقرس و هم‌چنين بيماري‌هاي كبدي، صفراوي، كليوي و دستگاه گوارش مؤثر است. سال‌هاست كه مردم ايران به ويژه مردم استان مركزي و شهرهاي قم، كاشان و اصفهان براي درمان و تفريح و گردش به محلات و آبگرم آن مي روند. فصول استفاده از چشمه‌هاي آبگرم محلات بهار و تابستان به ويژه دو ماه مرداد و شهريور است.

چشمه آب معدني چپقلي: در بيست و هشت كيلومتري جنوب غربي اراك، در بالا دست روستاي رباط ميل، بر سينه با صلابت رشته كوه سفيد خاني گردشگاه مصفاي چپقلي قرار دارد. آب معدني چپقلي از رديف آب‌هاي بي كربنات كليسم دار است و منيزيم آهن آن فاقد هرگونه آلودگي ميكروبي است و از نوع آب‌هاي سرد و سبك است و آشاميدن آن اثرات درماني شگرفي در بدن دارد. اين چشمه دايمي با كيفيت مطلوب 0/8 ليتر در ثانيه آب‌دهي دارد و تأثير آن در دفع سنگ كليه و مثانه در بين عموم زبانزد است.

چشمه آب معدني گراو:در پنج كيلومتري شهرستان تفرش، بين دو روستاي گبوران و طراران قرار دارد و دسترسي به آن آسان است. آب اين چشمه معدني داراي خواص درماني است. چشمه گراو متشكل از چند قسمت در سطح زمين است كه از آن‌جا به حالت جوشش از سطح زمين خارج شده و در يك قسمت نيز آب همراه گازكربنيك فراوان از منفذي خارج مي‌شود. در اطراف چشمه باقي‌مانده يك چهار ديواري است كه احتمالاً از آن به عنوان حمام زنانه استفاده مي‌شده است. آب چشمه گراو  از نوع بي‌كربناته مخلوط است و به نسبت تقريباً مساوي يون‌هاي سديم و كلسيم دارد. استحمام در اين آب تسكين بخش درد است و اعث باز و بسته شدن عروق مي‌شود.

چشمه كيخسرو ( سراب حك يا چشمه بلاغ): اين سراب يا چشمه بزرگ در دشت كزاز و در دامنه كوه راسوند قرار دارد. به علت سرسبزي و زيبايي طبيعت يكي از مراكز مهم جذب توريسم و جهانگردي و ايرانگردي است

شاه وزير: تعداد بازيكنان نامحدود است. بازيكنان بر اساس شرايط سني، به سمت‌هاي سلطان، وزير دست راست، وزير دست چپ، سرباز و جلاد تعيين مي‌شوند. وزير دست راست اجراي فرامين سلطان را بر عهده دارد و وزير دست چپ محافظ سلطان است. سربازان نيز از ساير بازيكنان تماشاچيان پذيرايي مي‌كنند. سلطان دستور مي‌دهد فلان كس را كه دزدي كرده، دستگير كنيد و به اين‌جا بياوريد. اگر اين شخص در جمع نباشد، وزير دست راست موظف است او را حتي اگر در خانه‌اش خوابيده باشد، دستگير كند و بياورد. پس از دستگير كردن دزد، بنا به فرمان سلطان با او رفتار مي‌كنند. مثلاً سلطان دستور مي‌دهد كه دزد برقصد يا آواز بخواند يا دو يا سه پارچ آب بخورد يا … اگر سلطان دستور به تنبيه او بدهد، جلاد موظف است طبق فرمان سلطان عمل كند.

حمومك بازي: در آغاز دو سر گروه بازي، بازيكنان خود را انتخاب مي‌كنند. سپس روي زمين دايره‌اي به قطر سه تا سه و نيم متر مي‌كشند و يكي از گروه‌ها به قيد قرعه داخل دايره مي‌ايستد. سرگروه كه اوسا نام دارد، كمربندي در دست مي‌گيرد و نفرات ديگر دست در گردن يكديگر انداخته و خم مي‌شوند، اوسا دور اين بازيكنان مي‌گردد و از سوارشدن بازيكنان گروه بيروني بر پشت هم گروه‌هاي خود جلوگيري مي‌كند. اگر اوسا بتواند با كمربند به پايين تنه بازيكن گروه مقابل كه پاي خود را داخل دايره آورده است، ضربه بزند، گروه بيروني سوخته و جاي گروه‌ها عوض مي‌شود.

يك قل دو قل: ابزار اين بازي پنج سنگ كوچك است. در مرحله اول سنگ‌ها را روي زمين به گونه‌اي مي‌ريزند تا از يكديگر فاصله داشته باشند. اگر سنگي به هنگام برداشتن به سنگ ديگري برخورد كند، آن فرد از بازي خارج مي‌شود. در مرحله دوم سنگ‌ها را به گونه‌اي مي‌ريزند كه بتوان آن‌ها را دو تا دو تا از روي زمين برداشت. در مرحله سوم سنگ‌ها را طوري مي‌ريزند تا سه سنگ در كنار هم روي زمين قرار گيرد. در مرحله چهارم سنگ‌ها را در كنار هم روي زمين مي‌ريزند و همه آن‌ها را يك مرتبه جمع مي‌كنند. در صورتي كه تمام مراحل بدون جا ماندن سنگ به درستي انجام شود، بازيكن برنده محسوب مي‌شود.

همزو: گروهي از بازيكنان در يك حلقه مي‌ايستند. يك نفر از آن‌ها سنگي در دست دارد و آن را مخفيانه به دست يكي از افراد مي‌دهد و همه به طرف يك محل كه از قبل مشخص شده است، مي‌دوند. اگر بتوانند در طول مسير فرد حامل سنگ را شناسايي كنند، آن فرد مجبور است از محل مشخص شده با صداي همزوو… به محل قبلي باز گردد. اگر نتوانستند او را شناسايي كنند، بازي دست اوست و بايد سنگ را بين بقيه گروه تقسيم نمايد.

كوكو بازي: يك چاله كوچك در زمين حفر مي‌كنند. يك نفر يك دستش را داخل چاله مي‌گذارد و به وسيله پاهايش از خود دفاع مي‌كند تا بقيه نتوانند او را بزنند و يا كلاهش را بردارند.

دوز بازي: تعداد بازيكنان اين بازي دو نفر است. هريك از بازيكنان سه مهره دارند كه برحسب تر و خشك كردن، مهره ها را به نوبت روي يك جدول چهارخانه مي چينند. هر دو نفر سعي مي كنند مهره ها را در يك رديف بچينند و چولته (دوز) بزنند و مانع دوز زدن رقيب شوند بازيكنان به هنگام مهره چيني نمي توانند دوز بزنند. پس از اتمام مهره چيني، مهره ها روي جدول چهارخانه حركت مي دهند. هركس در هر نوبت يكي از مهره هاي خود را حركت مي دهد و به خانه خالي مجاور مهره خود مي برد، تا اينكه دور بزند و اگر در مجاور مهره اش خانه خالي نباشد، نمي تواند مهره خود را تكان دهد. پس از دوز زدن، مجددا" بازي را شروع مي كنند.
يك قل دو قل: ابزار اين بازي پنج سنگ كوچك است. در مرحله اول سنگ‌ها را روي زمين به گونه‌اي مي‌ريزند تا از يكديگر فاصله داشته باشند. اگر سنگي به هنگام برداشتن به سنگ ديگري برخورد كند، آن فرد از بازي خارج مي‌شود. در مرحله دوم سنگ‌ها را به گونه‌اي مي‌ريزند كه بتوان آن‌ها را دو تا دو تا از روي زمين برداشت. در مرحله سوم سنگ‌ها را طوري مي‌ريزند تا سه سنگ در كنار هم روي زمين قرار گيرد. در مرحله چهارم سنگ‌ها را در كنار هم روي زمين مي‌ريزند و همه آن‌ها را يك مرتبه جمع مي‌كنند. در صورتي كه تمام مراحل بدون جا ماندن سنگ به درستي انجام شود، بازيكن برنده محسوب مي‌شود.

عبارت است از انواع قالي، بافته‌هاي دستي شامل گليم، جاجيم، انواع گل‌هاي زينتي و تزييني، انواع تريكوها، ژاكت و بلوز محلات، صابون معروف شازند، انواع فتير در اراك، انواع محصولات باغي ساوه مانند انار، خربزه، طالبي، پنبه، رب انار، گندم، چغندر، كشمش و عسل خمين

امامزاده بركشلو اروميه
اين‌ مقبره‌ در روستاي‌ امامزاده‌ در 12 كيلومتري‌ شهرستان‌ اروميه‌ واقع‌ شده‌ است‌. قدمت‌ تاريخي‌ اين‌ مقبره‌ به‌ دوره‌ زنديه‌ يا اوايل‌ دوره‌ قاجاريه‌ مي‌رسد.

امامزاده سيد بهلول
اين امامزاده در سه كيلومتري مركز شهر خوي قرار دارد و مدفن يكي از نوادگان امام علي النقي (ع) است

امامزاده آقا مير هادي
در شمال (شرق) امامزاده سيد بهلول خوي قرار دارد و مدفن آقا ميرهادي مي باشد.

امامزداده سيد يعقوب
در شهرستان خوي واقع است بناي مقبره احتمالاً به دوره صفويه تعلق دارد.

امامزاده تازه شهر
در پنج كيلومتري شهر سلماس واقع است و مدفن چهار تن از فرزندان امام علي نقي (ع) است. اين امامزاده از سده هاي گذشته زيارتگاه مردم شهر بوده است.

بقعه ديزج تكيه
اين مقبره مدفن يكي از نوادگان امام موسي كاظم (ع) است و در 15 كيلومتري جنوب شرقي اروميه واقع شده است.

كاروانسراهاي خوي
دو كاروانسرا در شهرستان‌ خوي‌ وجود دارد، يكي‌ در 24 كيلومتري‌ غرب‌ خوي‌ با پلان ‌متفرقه‌ و با مصالحي‌ از سنگ‌ ساخته‌ شده‌ از دوره‌ صفوي‌ و ديگري‌ در 41 كيلومتري‌ غرب‌ خوي با پلان‌ متفرقه‌ و با مصالحي ‌از خشت‌ از دوره‌ قاجار به‌ يادگار مانده‌ است.

كاروانسراي اروميه
اين كاروانسرا در داخل شهر اروميه قرار دارد و به دوره قاجاريه تعلق دارد.

كاروانسراي خان
اين بنا در مجموعه بازار قديمي شهرستان خوي قرار دارد.

كاروانسراي ميرزا هاشم
در مجموعه بازار قديمي خوي قرار دارد و در دوره قاجاريه ساخته شده است.

كاروانسراي چيت سازان
اين كاروانسرا كه در خوي قرار دارد، در حقيقت يك كارگاه ماهوت بافي در خوي بوده است كه عباس ميرزا نايب السلطنه آن را ساخته است.

كاروانسراي شاه عباسي
در فاصله 30 كيلومتري شهرستان خوي در ابتداي جاده ورودي روستاي قورديك عليا قرار دارد. اين كاروانسرا در يك موقعيت مناسب در جاده ابريشم از كاروانسرا هاي مهم منطقه به شمار مي رفت.

كاروانسراي قطور
اين كاروانسرا در 41 كيلومتري شهرستان خوي، در نزديكي روستاي آلمالو در كنار رودخانه قطور چاي قرار دارد. اين كاروانسرا احتمالاً به دوره صفويه تعلق دارد.