اين پل در راه قديمي لاهيجان به لنگرود، بين روستاهاي ليالستان و نال‌كياشهر قرار دارد و به نام سازنده آن، "حاج يحيي پردسر" نيز ناميده مي‌شود. طول اين پل قاجاري، 22 متر و ارتفاع آن از سطح آب، بيش از 5/6 متر و عرض آن 383 سانتي‌متر است. سطح پل خشتي نال‌كياشهر، سنگ‌فرش و پل از دو سيل‌برگردان در دو طرف پايه‌ها برخوردار است. اضلاع آجرهاي اين پل، 4 × 20 × 20 سانتي‌متر است. پل خشتي نال‌كياشهر، متعلّق به دوره قاجاريه بوده و داراي شماره ثبت ملّي 1783 سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كشور است.

اين پل در شمال‌غربي لاهيجان در محلّه پرده‌سر قرار دارد و متعلّق به دوره كياييان است. در ساخت مجدِد اين پل در زمان قاجاريه، "حاجي جعفرخان" بنا را تعمير كلّي كرد. طول اين پل 50 متر و عرض آن 4/5 متر و ارتفاع تقريبي آن 11 متر است. پل داراي دو دهانه بزرگ با طاق جناقي است. در قسمت پايه مياني پل، سيل‌برگردان وجود دارد. پل داراي يك سطح عابرروي مسطّح و دو سطح شيب‌دارِ جانبي است كه با سنگ قلوه‌اي سنگ‌فرش شده است. مصالح بنا، آجر قرمزرنگ، آهك و ساروج است. در سال‌هاي اخير اين پل مورد مرمت قرار گرفته است. پل خشتي لاهيجان، متعلّق به قرن نهم بوده و داراي شماره ثبت ملّي 1433 سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كشور است.

اين پل در دهكده "تجن‌گوكه" از توابع لاهيجان قرار دارد و داراي دو چشمه با طاق جناقي است. در پايه‌هاي مياني و جانبي پل، اتاقك‌هاي كوچكي براي بيتوته كاروانيان احداث شده بود. طول پل 60 متر و عرض آن 25/4 و ارتفاع كلّي آن بيش از 5/7 متر است. مصالح به‌كاررفته در اين پل، آجر، سنگ و ملات ساروج است. اين پل در زمان قاجاريه ساخته شده است. پل خشتي تجن‌گوكه، متعلّق به دوره صفويه بوده و داراي شماره ثبت ملّي 1432 سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كشور است.

بخشي از حمِام گلشن لاهيجان با گسترش شهرسازي و لزوم احداث خيابان و ميدان، ويران شده است. بناي حمِام، پلان كثيرالاضلاع داشت و براي ساخت آن از آجر قرمز محلّي، ساروج و گل آهك استفاده شده است. در تعميرات اخير پس از زلزله گيلان، براي استحكام بنا از مصالح جديد استفاده شد. درِ سنگ‌كاري‌شده امروزي حمِام در كوچه‌اي در ضلع جنوب آن واقع شده است. با گذر از ورودي به رخت‌كن مي‌رسيم. طول رخت‌كن، حدود 10 متر و در سمت راست آن، اتاقكي در سطحي پايين‌تر واقع شده كه به "گرمخانه" معروف است. در شمال رخت‌كن، صحن حمِام با ده ستون قرار دارد و وسيع‌ترين قسمت بنا به‌شمار مي‌رود. كف گرمابه با موزاييك و ازاره ديوارهاي جانبي تا ارتفاع 180 سانتي‌متر كاشي‌كاري جديد شده است. گنبد مياني در حدود 8 متر ارتفاع دارد و حباب‌هايي بر روي آن كار گذاشته شده كه نورِ داخلِ حمام را تأمين مي‌نمايد. در فواصل طاق‌هاي جناقي و ديوارهاي جانبي، گنبدهاي كوچكي به صورت كاسه‌برگردان به ارتفاع حدود 5/3 متر، فضاي فوقاني را مسقّف مي‌سازد. در شمال‌شرقي صحن، دو هشتي وجود دارد. اضلاع مقابل هشتي‌ها حدود 5/4 متر و ارتفاع گنبد آن‌ها، 5/5 متر است. در ضمن در ديوارهاي هر ضلع، طاق‌نمايي به چشم مي‌خورد. كانال كوچك با شياري، آب مصرف‌شده دوش‌ها را به صحن حمام هدايت مي‌كند. در جنوب هشتي دوم، خزانه يا مخزن آب گرم قرار دارد. در قسمت‌هاي مختلف حمام، معمار با استفاده از اسلوب‌هاي خاص و با انواع آجرچيني به مسقّف‌كردن بنا همِت گماشته است. گرمخانه يا فضاي بالاي صحن حمام در قسمت فوقاني ستون‌هاي هشت‌گانه مياني داراي كاربندي هشت‌ونيم هشت است. در بالاي كاربندي‌ها، گنبدي ديده مي‌شود كه فضاي اصلي اين قسمت را مسقّف مي‌سازد. اين گنبد بزرگ‌ترين و بلندترين گنبد در بناي فعلي حمِام است. سقف چهارهشتي كه دوبه‌دو در شمال‌غربي و جنوب‌غربي بناي حمِام واقع شده، گنبدي‌شكل است. خزانه يا مخزن آب گرم حمِام نيز كه بين هشتي‌ها قرار گرفته، داراي گنبد با فيلپوش‌هايي در چهار كُنج است. حمِام گلشن، متعلّق به دوره صفويه بوده و داراي شماره ثبت ملّي 1442 سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كشور است.

اين مسجد در ضلع شمال‌غربي ميدان وحدت (چهار پادشاه) واقع شده و در دوره كياييان بنا گرديده است. بناي اصلي مسجد در طول زمان دچار تغييرات بسيار شده، ولي قسمت‌هايي از بقعه، مانند ايوان، سردر و مناره از قدمت بنا خبر مي‌دهند. "سلطان محمد كيا" در عيد قربان 893 هجري قمري در اين مسجد نماز گذارده است. شبستان گنبددار و بزرگ قسمت زنانه در طبقه دوم از عظمت بنا نشان دارد. ستون‌هاي قطورِ مياني در چند سال اخير تغيير شكل يافته‌اند. فرماني از "سلطان حسين صفوي" بر سنگ مرمر و با تاريخ 1106 هجري قمري در ايوان سردر و كنار درِ ورودي نصب شده است. كاشي‌كاري ايوان در چند سال اخير ايجاد شده است.

اين مسجد در محلّه "گابنه" در شهر لاهيجان واقع شده و تاريخ ساخت آن مربوط به زمان حكومت فتحعلي‌شاه قاجار است. ساخت اين مسجد به دليل سعايت بدخواهان حاكم وقت لاهيجان به دربار شاهي و كاخ ناميدن اين مسجد، نيمه‌كاره رها شد. سنگ‌نبشته مرمري به خطّ نستعليق كه بر ديوار ضلع شرقي مسجد جاي دارد، باني مسجد را "حاج علي‌اكبر لاهيجاني" ناميده است. مسجد اكبريه از دو قسمت وضوخانه و شبستان تشكيل شده است. مساحت شبستان حدود 16 × 25 متر و داراي چهار فيلپاي بزرگ مياني است كه گنبدهاي پوشاننده سقف بر روي آن‌ها استوار شده‌اند. ازاره ديوارها و فيلپاهاي شبستان داراي كاشي‌كاري معرق هفت رنگ عصر قاجار است. ارتفاع ازاره از كف حدود 90 سانتي‌متر و بقيه ديوار، گچ‌كاري ساده است. در حاشيه و متن محراب نيز كاشي‌كاري همراه با خطوط نسخ و مزين به آيات قرآني ديده مي‌شود. ارتفاع گنبدهاي شبستان حدود 11 متر و گنبدهاي جانبي كاسه‌برگشته، 30/9 متر است. نورگيري داخل ساختمان به‌وسيله پنجره‌هاي بزرگ سراسري شرق شبستان تأمين مي‌گردد. وضوخانه مسجد در دو طبقه ساخته شده و هر طبقه داراي هشت ستون مياني است. از وضوخانه طبقه همكف، سه درِ بزرگ چوبي به شبستان باز مي‌شود. هر دو وضوخانه داراي پوشش گنبدي هستند. ارتفاع تك‌مناره يا گل‌دسته زيباي مسجد از سطح زمين، 18 متر است. اين گل‌دسته در گوشه شمال‌شرقي ساختمان مسجد واقع شده و داراي سقفي هرمي‌شكل با پوشش بيروني از كاشي به رنگ آبي آسماني، زرد، سياه و سفيد است. اين مسجد احتمالاً به‌عنوان مدرسه علوم ديني نيز مورد استفاده بود. مسجد اكبريه، متعلّق به دوره صفويه بوده و داراي شماره ثبت ملّي 1227 سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كشور است.

تكيه و بقعه پيرعلي، متعلّق به دوره قاجاريه بوده و به ترتيب داراي شماره ثبت ملّي 3844 و 3843 سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كشور است.

اين بقعه در قسمت شمال‌غربي ميدان شهدا، در محلّه اردوبازار لاهيجان واقع شده و از بناهاي دوره كياييان است. اين بنا شامل مجموعه بقعه، مدخل شرقي و حسينيه است. بناي بقعه داراي اتاق مياني آرامگاه با سقف گنبدي است كه در اطراف آن، اتاق‌ها و ايوان قرار دارد. طول و عرض بقعه، 5/15 × 5/15 متر است و در سمت شرق بقعه، ايواني با چهار فيلپاي قطور ديده مي‌شود. كاشي‌كاري ازاره ايوان و اتاق حرم، مربوط به عصر قاجار است. پنجره‌هاي مشبك رنگارنگ و گوشواره‌هاي گچ‌بري‌شده و كتيبه‌هاي نستعليق گنبد، از ديگر تزئينات بنا هستند. اشعار گنبد در سال 1274 ه. ق. نوشته شده و از شاعري به‌ نام "گلشن" است. صندوق چوبي بقعه داراي كتيبه‌اي به خط نسخ و نوشته "محمِدبن داوود كيا" و واقف آن، زني به نام "تي‌تي سلطان" بود. تاريخ صندوق، 1017 و 1018 هجري قمري است. بقعه ميرشمس‌الدين لاهيجاني، متعلّق به دوره صفويه بوده و داراي شماره ثبت ملّي 646 سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كشور است.

شهرستان فومن از جمله شهرستان هاي زيبا و ديدني استان گيلان است كه به واسطه طبيعت بكر و ديدني آن و همچنين به واسطه آثار تاريخي همچون قلعه رودخان؛ از اهميت فراوان در بحث گردشگري برخوردار است.

گل كمياب سوسن چلچراغ

سوسن چلچراغ تنها گونه منحصر به فرد از جنس ليليوم در ايران است كه تنها در نزديكي روستاي داماش عمارلو در گيلان و در وسعتي كمتر از  ۳ هكتار مي رويد و به جز اين در هيچ كجاي دنيا بجز منطقه لنكران در جمهوري آذربايجان ديده نشده است.

سوسن چلچراغ به عنوان گلي تك پايه در حال حاضر يكي  از ناياب ترين گل هاي جهان است. اين گل كه متعلقبه  دوران چهارم زمين شناسي است، به لحاظ ژنتيكيبسيار مورد توجه است

در مجموعه ي حرم مطهر امام رضا (ع) و در صحن امام خميني مجموعه چندين موزه در كنار هم قرار گرفته اند و موزه هاي آستان قدس رضوي را تشكيل داده اند. اين موزه ها عبارتند از:

 
موزه تاريخ مشهد
موزه تاريخ مشهد با 1300 متر مربع زيربنا در برگيرنده ي 50 ويترين است در اين موزه حدود 182 اثر تاريخي به نمايش در آمده است كه به دليل اطلاعات ارائه شده بر روي آنها اهميت خاص يافته اند.

موزه قرآن و نفايس
گنجينه قرآن در طبقه دوم اين ساختمان واقع شده است و در آن نزديك به 90 جلد قرآن، 14 جلد مرقع و 13 جلد لاكي و روغني بسيار نفيس به نمايش گذاشته شده است.پنج قرآن منسوب به ائمه طاهرين عليه السلام است. از جمله خط مبارك امام علي (ع)، امام حسن (ع)، امام حسين (ع)، امام سجاد (ع) و امام رضا (ع) كه به خط كوفي روي پوست نوشته شده اند. 
قديمي ترين قرآن وقفي اين گنجينه مربوط به سال 393 هجري قمري است. كه توسط وزير و صاحب ديوان سلطان محمود و مسعود قزويني وقف روضه منوره گرديده است.

موزه نقاشي
اين موزه در طبقه اول موزه مركزي واقع و 450 متر مربع زيربنا دارد. و داراي 15 ويترين و 30 تابلوي نقاشي در سبكهاي مختلف از هنرمندان برجسته ايراني و اروپايي مي باشد.

موزه هداياي مقام معظم رهبري
اشياء اين گنجينه شامل آثار هنري (تابلوهاي خط و تذهيب، نقاشي، فرش، تراش روي شيشه، معرق چوب، معرق صدف، سوزن دوزي، قلمزني روي مس). انواع ظروف (چيني، كريستال، نقره...)، ماكتها، مدالها و... مي باشد كه توسط شخصيتهاي ملي و خارجي به مقام معظم رهبري آقاي خامنه اي هديه شده 

موزه نجوم و ساعت
اكثر اشيا آن از وقفيات دكتر سيد جلال الدين تهراني است و تعداد اندكي از آن از خزانه مركزي آستان قدس به اين بخش منتقل شده است. 

موزه فرش
اين گنجينه در دو طبقه با زير بنا 970 متر مربع با فضاي نمايشي هر طبقه 400 متر مربع يكي از بزرگترين مجموعه‌هاي فرش ايران بشمار مي‌رودكه درحال حاضر مشتمل بر60 تخته قالي، قاليچه وانواع سوزن دوزي‌هاي گلابتون ، قلابدوزي ، ده يك دوزي ، معرق دوزي از دوره صفويه تاكنون كه توسط مشتاقان و زائران و مجاوران به بارگاه ملكوتي هشتمين امام همام اهداء يا وقف شده است در معرض بازديد عموم قرارداده است .

موزه سلاح
اين گنجينه در تاريخ 8/4/1378 همزمان با ميلاد مسعود پيامبراكرم (ص) و ولادت با سعادت امام جعفر صادق (ع) در طبقه دوم موزه مركزي واقع در ضلع شرقي صحن امام خميني (ره) افتتاح گرديد.

موزه تمبر
موزة تمبر و اسكناس آستان قدس رضوي . از دهها هزار قطعه تمبر موجود در مخزن موزه حدود 2000 قطعه آن به صورت گزينشي مربوط به دوره‌هاي قاجاريه، پهلوي و جمهوري اسلامي و160 كشور جهان با موضوعات مختلف در معرض ديد بازديدكنندگان قرار گرفته است . علاوه برتمبرها واسكناس‌هاي به نمايش درآمده ، بيش از يكصد هزار تمبر نيز در مخزن موزه نگه داري مي‌گردد.

موزه ظروف
موزه ظروف در طبقه دوم موزه مركزي در حرم مطهر امام رضا (ع) قرار دارد و داراي وسعتي حدود 457 مترمربع است. اين موزه داراي 182 اثر از دوره هاي مختلف تاريخي است كه در 10 ويترين به نمايش در آمده است.

موزه صدف و حلزون
موزه صدف و حلزون در طبقه اول قرار دارد و داراي وسعتي حدود 457 مترمربع، 13 ويترين و 683 اثر است. اشياي اين موزه بخشي از صدف ها و حلزون هاي دريايي است كه توسط «محمد سعيد فواد وهبه» اهل سوريه به آستان قدس رضوي اهدا شده است.

موزه سكه و مدال
اين موزه شـامل سكه و مدالـهـايـي مـي بـاشد كه از طرف افراد مختلف به آستـان قدس رضوي اهدا شده است. سكه هـاي موجود در موزه در ۹ ويترين به نمايش در آمده است.
اين سكه ها متعلق به دوره اسكندر، سلوكيـان، اشكـانيـان، ساسانيان، امويان، عباسيان، سلجوقيان، غزنويان، سامانيان، آل بويه و صفوي مي باشد. همچنين سكه هاي نقره ولايتعهدي حضرت امام رضا (ع) ضرب سال 202 و 203 ق. در معرض ديد عموم است.

*در پست هاي بعدي به شرح هر موزه و آثار موجود در آن اشاره مي كنم.*

منبع: http://bia2behesht.tebyan.net